Τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία αποτελούν έναν σημαντικό θεσμό στον χώρο των Γραμμάτων.
Η ανακοίνωσή τους από το Υπουργείο Πολιτισμού και η δημοσιοποίησή τους από το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων σηματοδοτεί την έμπρακτη αναγνώριση της Πολιτείας προς το έργο και την προσφορά των λογοτεχνών.
Σκοπός των βραβείων είναι η προβολή και η διάδοση της ελληνικής γραφής και σκέψης, καθώς και η υποστήριξη της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής. Αποτελώντας ύψιστη τιμή για τους λογοτέχνες, τα βραβεία αναδεικνύουν την αξία της λογοτεχνίας και ενθαρρύνουν τη δημιουργικότητα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του πολιτισμού μας.
Ποια βιβλία θεωρούσε ανόητα ο Χάρολντ Μπλουµ; «Απελπιστική η παρακµή του αναγνωστικού κοινού»
Τα κρατικά βραβεία λογοτεχνίας 2023
- Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων: στη Ρέα Γαλανάκη για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα.
- Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2023: απονέμεται ομόφωνα στην Ισμήνη Καρυωτάκη, για το έργο της «Φυγόδικος δεν ήμουν», εκδόσεις Ποταμός.
- Κρατικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, για το έργο του «Το όνομά σου», εκδόσεις Το Ροδακιό.
- Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2023: απονέμεται ομόφωνα στον Σταύρο Ζαφειρίου, για το έργο του «Πράσινος ουρανός, μπλε χορτάρι», εκδόσεις Νεφέλη.
- Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χρήστο Λούκο, για το έργο του «Η Ερμούπολη της Σύρου (1821-1950). Από το Λίβερπουλ της Ανατολικής Μεσογείου στη βαμβακούπολη των Κυκλάδων», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
- Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας-Bιογραφίας-Χρονικού-Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Σπύρο Παπαϊωάννου – Κώστα Βλησίδη για το έργο τους «Το φρικτόν τέμενος της αμαρτίας (Α’ Μέρος: Το πορνείο των Βούρλων Δραπετσώνας μέσα από γραπτές πηγές, Β’ Μέρος: Ιχνηλάτηση του τόπου και του χρόνου των ”Βούρλων” της Δραπετσώνας)», έκδοση Ινστιτούτου Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων.
- Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Άρη Αλεξανδρή, για το έργο του «Πώς ο Ιγνάτιος Καραθοδωρής έχασε τα πάντα», εκδόσεις Μεταίχμιο.
- Ειδικό Κρατικό Βραβείο 2023, για βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα: απονέμεται ομόφωνα στον Γιάννη Πάσχο, για το έργο του «Το χρονικό ενός δυσλεκτικού», εκδόσεις Περισπωμένη.
Η Επιτροπή, ύστερα από ψηφοφορία, έλαβε την ομόφωνη απόφαση να απονείμει τιμητική διάκριση στο λογοτεχνικό περιοδικό «Κοράλλι».
Τα κρατικά βραβεία λογοτεχνικής μετάφρασης 2023
- Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα 2023: απονέμεται ομόφωνα εξ ημισείας στη Μυρτώ Καλοφωλιά, για τη μετάφραση του έργου του Anthony Doerr «Νεφελοκοκκυγία», εκδόσεις Πατάκη, και στον Σωτήρη Σουλιώτη, για τη μετάφραση του έργου του Jon Fosse «Το άλλο όνομα», εκδόσεις Gutenberg.
- Κρατικό Βραβείο Απόδοσης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά 2023: απονέμεται ομόφωνα εξ ημισείας στον Παύλο Καλλιγά, για τη μετάφραση του έργου του Πλάτωνα «Παρμενίδης», εκδόσεις Στιγμή, και στον Θεόδωρο Κ. Στεφανόπουλο, για τη μετάφραση του έργου του Ηρώνδα «Μιμίαμβοι», εκδόσεις Κίχλη.
- Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Γλώσσας σε Ξένη Γλώσσα 2023: απονέμεται ομόφωνα εξ ημισείας στον Jean-Marc Laborie, για τη μετάφραση του έργου του Χριστόφορου Μηλιώνη «Καλαμάς κι Αχέρων» στη γαλλική γλώσσα [Christoforos Milionis Kalamás et Achéron, εκδόσεις L’Harmattan], και στην Riikka Pulkkinen, για τη μετάφραση ανθολογίας σύγχρονων Ελλήνων ποιητών στη φινλανδική γλώσσα [Aurinkokello: Nykykreikkalaisia, εκδόσεις Enostone Kustannus].
Τα κρατικά βραβεία παιδικού βιβλίου για το 2023
- Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Κυριάκο Χαρίτο για το έργο με τίτλο «Για φαντάσου», (εικονογράφηση Ντανιέλα Σταματιάδη), εκδόσεις Μεταίχμιο.
- Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Θοδωρή Κούκια για το έργο με τίτλο «Τετράγωνα κύματα, ιπτάμενες μέδουσες», εκδόσεις Κέδρος.
- Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στην εικονογράφο Χρύσω Χαραλάμπους και στη συγγραφέα Δανάη Δάσκα για το έργο με τίτλο «1000 τρόποι να στύψεις ένα λεμόνι», εκδόσεις Παπαδόπουλος.
- Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά 2023: απονέμεται κατά πλειοψηφία στη Μαρίζα Ντεκάστρο για το έργο με τίτλο «Οι δικοί μου άνθρωποι» (εικονογράφηση Χαρά Μαραντίδου), εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου – Μαρτυρίας
Η σύνθεση της εννεαμελούς Επιτροπής, αρμόδιας για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας, το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου-Μαρτυρίας, έχει ως εξής (ΦΕΚ 447/ΥΟΔΔ/12.5.2023) :
- Ευριπίδης Γαραντούδης, Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. συναφούς γνωστικού αντικειμένου), Πρόεδρος
- Ανδρέας Μήτσου, Συγγραφέας, Αντιπρόεδρος
- Λητώ Ιωακειμίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας (Τομέας Νεοελληνικής Φιλολογίας) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. συναφούς γνωστικού αντικειμένου), Μέλος
- Ελένη Κουτριάνου, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: Θεωρίας της Λογοτεχνίας – Συγκριτικής Γραμματολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. συναφούς γνωστικού αντικειμένου), Μέλος
- Καλλιόπη (Πόπη) Αρωνιάδα, Συγγραφέας, Μέλος
- Ηλίας Καφάογλου, Συγγραφέας, Μέλος
- Γεώργιος Ρούσκας, Κριτικός, Μέλος
- Κωνσταντίνα (Ντίνα) Σαρακηνού, Κριτικός, Μέλος
- Σταύρος Σταμπόγλης, Κριτικός, Μέλος
Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης
H σύνθεση τη αρμόδιας εννεαμελούς Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης (ΦΕΚ/Υ.Ο.Δ.Δ./447/12-5-2023, ΦΕΚ 1269/Υ.Ο.Δ.Δ/23-11-2023, ΦΕΚ 58/ΥΟΔΔ/26.1.2024) έχει ως εξής:
- Ιωάννης Δημ. Τσόλκας, Καθηγητής Ιστορίας της Ιταλικής Λογοτεχνίας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι γνωστικού αντικειμένου σχετικού με την ελληνική ιστορία, κοινωνία ή πολιτική), Πρόεδρος
- Βασίλειος Σαμπατακάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Lund (Σουηδία), Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, Νεοελληνιστής, Αντιπρόεδρος
- Ρουμπίνη Δημοπούλου, Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Λατινικής Λογοτεχνίας του Μεσαίωνα και Αναγέννησης στον Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. ΑΕΙ γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη φιλολογία), Μέλος
- Δημήτριος Φίλιας, Καθηγητής Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι, γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη μετάφραση), Μέλος
- Κωνσταντίνος Μπούρας, Κριτικός, Μέλος
- Κλεάνθη-Ισμήνη (Κλαίτη) Σωτηριάδου, Μεταφράστρια, Μέλος
- Βασίλης Βασιλειάδης, Νεοελληνιστής, Μέλος
- Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός, Μέλος
- Ιωάννα-Άννα Μεϊτάνη, Μεταφράστρια, Μέλος
Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Παιδικού Βιβλίου
Η σύνθεση της αρμόδιας εννεαμελούς Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Παιδικού Βιβλίου έχει ως εξής (ΦΕΚ 447/ΥΟΔΔ/12.5.2023 και ΦΕΚ 1129/ Υ.Ο.Δ.Δ. /19.10.2023):
- Δημήτριος Πολίτης, Καθηγητής Α΄ βαθμίδας του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική ηλικία του Πανεπιστημίου Πατρών, Πρόεδρος
- Αναστασία Οικονομίδου, τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Κριτικός παιδικής λογοτεχνίας, Αντιπρόεδρος
- Βασιλική Βασιλούδη, Επίκουρη Καθηγήτρια παιδικής λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Κριτικός παιδικής λογοτεχνίας, Μέλος
- Μελπομένη (Μένη) Κανατσούλη, Καθηγήτρια Α΄ βαθμίδας του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος
- Δημήτριος Γουλής, Επίκουρος Καθηγητής παιδικής λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος
- Αλέξανδρος Ακριτόπουλος, τ. Καθηγητής ελληνικής λογοτεχνίας με έμφαση στην παιδική λογοτεχνία στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Συγγραφέας, Μέλος
- Ιωάννα Μπακιρτζή (φιλολογικό ψευδώνυμο Ιωάννα Μπαμπέτα), Συγγραφέας, Μέλος
- Ευσταθία (Τέτη) Σώλου, Εικονογράφος, Μέλος
- Αλεξάνδρα (Σάντρα) Ελευθερίου, Εικονογράφος, Μέλος
