Το «Who done it», όρος που χρησιμοποιήθηκε στην αστυνομική λογοτεχνία παίρνει σάρκα και οστά μέσα από ένα θεατρικό παιχνίδι που έστησαν επιδέξια οι Πηνελόπη Χριστοπούλου και Κλαίρη Χριστοπούλου. Οι δύο δημιουργοί του Noir Theater Room μιλούν στη Lavart για τη σύλληψη και τη σκηνοθεσία του project που ο θεατής γίνεται παίχτης και καλείται να απαντήσει στο τρίπτυχο: «ποιος το έκανε», «με ποιο όπλο» και «γιατί»;
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Ο όρος “whodunit” εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1932 αφορά στην αστυνομική λογοτεχνία. Ποια στοιχεία της χρησιμοποιήσατε για τη σύλληψη των γρίφων;
Πηνελόπη Χριστοπούλου – Θα αποφύγω την καλοστημένη παγίδα σου! Δεν μπορώ να αποκαλύψω ποια στοιχεία χρησιμοποιούμε. Μπορώ όμως να σου αποκαλύψω τα 6 στοιχεία που χρησιμοποιούσε ο Σέρλοκ Χολμς κι αυτά είναι : εφημερίδα, ίχνη από πατημασιές, χειρόγραφα σημειώματα, φωτογραφίες, γόπες, μυστικοί κωδικοί(αποκρυπτογραφήσεις). Και βέβαια ένας αληθινά δεξιοτέχνης ντετέκτιβ είναι πάνω απ’ όλα, λαγωνικό στις ανακρίσεις. Θα σου αποκαλύψω πως στην παράσταση χρησιμοποιούμε τα 4 από αυτά τα στοιχεία.
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Ποιες πηγές αποτέλεσαν την έμπνευση των γρίφων που καλούνται να λύσουν οι θεατές;
Πηνελόπη Χριστοπούλου – Αναζήτησα χειροπιαστά στοιχεία κι ενδείξεις που θα καταλήξουν στα χέρια των θεατών. Στοιχεία για να τα αγγίξουν, να τα αναποδογυρίσουν, να τα περάσει ο ένας στον άλλον, να κρυφακούσουν… Το δοκιμάσαμε πρώτα με φίλους, είδαμε τι βοηθά και τι όχι, αφουγκραστήκαμε την παρατηρητικότητα, τους προβληματισμούς, τον συλλογισμό τους πριν καταλήξουμε με σιγουριά.
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Ποιο στοιχείο αγνοεί συνήθως ο θεατής σε ιστορίες μυστηρίου που ενδέχεται να «κρύβει» και τη λύση;
Πηνελόπη Χριστοπούλου – H λύση βρίσκεται πάντα κάπου εκεί χαμηλά, στις μικρές μικρές λεπτομέρειες, ειδάλλως, δε θα χρησιμοποιούσαμε μεγεθυντικό φακό για να μπορέσουμε να τις δούμε…
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Πώς δουλέψατε στην αποτύπωση των ιστοριών μυστηρίου από τη θεωρία στην πράξη;
Πηνελόπη Χριστοπούλου – To θέατρο είναι που το κάνει αυτό. Η αναβίωση σκηνών του εγκλήματος, οι ένοχοι που περιφέρονται ανάμεσα μας, ο ντετέκτιβ που σταδιακά αποκαλύπτει ..
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Τι ικανότητες ή γνώσεις χρειάζεται να έχει κάποιος για να έρθει στο N.T.R.;
Πηνελόπη Χριστοπούλου – Δε χρειάζεται να έχει προϋπηρεσία στην FBI, δε χρειάζεται να έχει γνώσεις, ούτε καν να έχει διαβάσει ιστορίες ντετέκτιβ. Δεν έχει επίσης αν θέλεις, σημασία το αν μια ομάδα θα λύσει το έγκλημα ή όχι. Το ζητούμενο είναι η εμπειρία. Η εμπειρία του θεάτρου σε ένα δωμάτιο noir λίγων μόνο καλεσμένων. Tην αίσθηση του ξένοι αναμεταξύ μας, όμως για λίγη ώρα, εδώ στο ημίφως, θα προβληματιστούμε μαζί και θα υποκριθούμε τον ντετέκτιβ. Το « My name is Sherlock Holmes. It is my business to know what other people don’t know» μέσα από το θέατρο.
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Το “Who done it” ζωντανεύει θεατρικά επί σκηνής με τρεις ηθοποιούς. Ποια η σχέση του κάθε ρόλου με τον άλλον και ποια με το κοινό;
Κλαίρη Χριστοπούλου – Ο θεατής, όπως και ο ντετέκτιβ, φτάνει στον τόπο του εγκλήματος μη γνωρίζοντας παρά ελάχιστα πράγματα για τους χαρακτήρες που εμπλέκονται στην υπόθεση. Όλοι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, σχετίζονται μεταξύ τους. Όλοι είναι ύποπτοι. Ένας όμως ο ένοχος. Στο σημείο αυτό το θέατρο συναντά το παιχνίδι. Οι θεατές συνεργάζονται μεταξύ τους, αλλά και με τον ντετέκτιβ, και οι κρυμμένες πτυχές του μυστηρίου φωτίζονται σταδιακά.
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Ποια στοιχεία ενέχει η φόρμα του παιχνιδιού στην παράσταση; Υπάρχει και το αυτοσχεδιαστικό μέρος ή ακολουθείται αυστηρά το αρχικό κείμενο;
Κλαίρη Χριστοπούλου – Από τη στιγμή που εισέρχεται ο θεατής στον χώρο του Noir theater Room βιώνει μια εμπειρία που τον προσκαλεί να ξυπνήσει τον ντετέκτιβ που κρύβεται μέσα του. Στην πορεία της παράστασης συμμετέχει ενεργά, συλλέγοντας και αποκρυπτογραφώντας στοιχεία. Η ενεργός συμμετοχή του θεατή απαιτεί από τους ηθοποιούς υψηλή αυτοσχεδιαστική ικανότητα, πάντοτε όμως σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο.
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Πώς εργαστήκατε με τους ηθοποιούς πάνω στο κείμενο; Ποιες σκηνοθετικές οδηγίες ακολούθησαν;
Κλαίρη Χριστοπούλου – Μελετήσαμε την αισθητική του φιλμ νουάρ και ακολουθήσαμε τα -πολύ γοητευτικά- κλισέ του: μοναχικές, σκοτεινές φιγούρες, ερωτισμός, έντονα κοντράστ στην οπτική φόρμα. Στις πρόβες ενισχύθηκε το στοιχείο της μυστικότητας. Συχνά ο κάθε ηθοποιός είχε οδηγίες μυστικές που δε γνώριζαν οι συνάδελφοί του. Αυτό οδήγησε σε απρόσμενες και ενδιαφέρουσες αντιδράσεις, κυρίως όμως πραγματικές.
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Στο θέατρο η παράσταση κάθε μέρα είναι εκ των πραγμάτων διαφορετική. Στο project ποια είναι τα στοιχεία που κάνουν την πρώτη φορά διαφορετική από τη δεύτερη;
Κλαίρη Χριστοπούλου – Ισχύει και εδώ αυτό που ισχύει πάντα. Κάθε παράσταση είναι διαφορετική, γιατί παίζεται σε διαφορετικό κοινό. Στην ανοιχτή πρόβα που κάναμε για να ερευνήσουμε τις διαφορετικές αντιδράσεις των θεατών μας εντυπωσίασε η πρωτοτυπία και η μοναδικότητα του κάθε μυαλού. Είναι πολύ μεγάλη πρόκληση για εμάς!
Βάσω Παυλογιάννη (Lavart) – Η κάθε ομάδα θεατών που λύνει το γρίφο πρέπει να μαντέψει τον δολοφόνο, το όπλο και το κίνητρο σε διάστημα 120 λεπτών. Τι μπορεί να συμβεί αν καμία ομάδα δε λύσει το μυστήριο σε αυτό το χρόνο;
Κλαίρη Χριστοπούλου – Να ξεκαθαρίσω εδώ ότι δεν πρόκειται για ανταγωνιστικό παιχνίδι. Αντίθετα, οι θεατές διασκεδάζουν παίζοντας και συνεργάζονται μεταξύ τους. Ακόμα κι αν δεν καταφέρουν να βρουν ολόκληρη τη λύση, αναμφίβολα λύνουν ένα μεγάλο μέρος του παζλ. Σε κάθε περίπτωση, ο θεατής φεύγοντας έχει το κλειδί που “ανοίγει” την υπόθεση και το παίρνει μαζί του στον τάφο! Μεταξύ των καλεσμένων του N.T.R. τηρείται ο άγραφος νόμος της σιωπής…
Συνέντευξη: Βάσω Παυλογιάννη (Lavart)
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ: 25-26-27 Οκτωβρίου & 1-2-3 Νοεμβρίου 2019
ΩΡΑ: 21.ΟΟ
Βασιλέως Ηρακλείου 30, 3ος (Εclipses Group Theater)
WHO DONE IT?
Σκηνοθετική επιμέλεια: Κλαίρη Χριστοπούλου
Τους ρόλους ερμηνεύουν: Χριστίνα Κοροβίλα, Μιχαήλ Νικολάου, Νατάσα Τσακιρίδου
Οικοδεσπότης ο Δημήτρης Τσιλινίκος (φιλική συμμετοχή)
Σύλληψη: Πηνελόπη Χριστοπούλου
Γρίφοι: Κλαίρη Χριστοπούλου, Πηνελόπη Χριστοπούλου
Το «Who done it?» ζωντανεύει θεατρικά από Το NOIR theater ROOM
