Search
Close this search box.

Σκηνοθετώντας την «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη – Συνέντευξη με τον Πάνο Αγγελόπουλο

Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Ποιά η «σχέση» σας με το Νίκο Καζαντζάκη;

Πάνος Αγγελόπουλος – Από μικρό παιδί ο αγαπημένος μου συγγραφέας ήταν ο Καζαντζάκης, γιατί ο Καζαντζάκης ήταν και είναι ο ιδεολόγος της ελευθέριας, ο ταξιδευτής του πνεύματος. Η «Ασκητική» βασάνιζε το μυαλό μου πολλά χρόνια τώρα. Συγγραφέας και έργο υπήρξε βασικό ζητούμενο από τα χρόνια της νεότητας μου. Ένα ζητούμενο που έγινε στοίχημα ζωής. Πάντα, όμως, με κέντριζε ο προκλητικός και ανοιχτός προβληματισμός του, η αναμέτρηση με τις υπαρξιακές δυνάμεις, σαν μια κραυγή στροβίλιζε στο κεφάλι μου συνεχώς. Έτσι άρχισαν να μου έρχονται κάποιες σκέψεις και ιδέες και τελικά κατέληξα στο θέατρο.

Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Είναι και αν ναι, πόσο επίκαιρος;

Πάνος Αγγελόπουλος – Το έργο αυτό είναι συνδεδεμένο με τις σύγχρονες κοινωνικές και πολιτικές αγωνίες. Κάθε IMG_8376 (1)κρίση ξεκινά σαν πνευματική απορρύθμιση. Γι’ αυτό η «Ασκητική» είναι εξαιρετικά επίκαιρη σήμερα και ίσως υπόδειγμα κάποιας λύσης. Διότι μας μαθαίνει να πηγαίνουμε με τις δυσκολίες μας κι όχι να εφησυχαζόμαστε με τα εύκολα. Καλεί τον άνθρωπο να πλάσει την δική του προσωπική δημιουργία με περηφάνια και χωρίς φόβο, με μια εσωτερική δύναμη ψυχής.

Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Μεταφορά φιλοσοφικού έργου στο σανίδι. Πόσο δύσκολο είναι αυτό για το σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς;

Πάνος Αγγελόπουλος – Η «Ασκητική», είναι μια τραγωδία με την αριστοτελική έννοια, ως μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας, μίμηση της ζωής, θρησκευτικής και πολιτικής. Πρέπει να πούμε ότι όταν κάνεις μια μεταφορά ενός έργου το πλεονέκτημα είναι ότι έχεις την ευκαιρία να αναδείξεις τα σημεία που δεν φαίνονται και πολύ στο αρχικό κείμενο ή στο κείμενο που διαβάζεις. Εγώ αρχικά δούλεψα στο ίδιο το κείμενο. Κατέφυγα στην παλιά και αλάνθαστη «συνταγή» του Αριστοτέλη. Παράλληλα μπορείς να προτείνεις και μια δική σου ανάγνωση, μια δική σου πρόταση. Κάθε ιδέα της «Ασκητικής» την μετέτρεψα σε χαρακτήρα με σάρκα και οστά. Κάθε λέξη έχει και μια έννοια, ακτινοβολεί ένα συναίσθημα. Οι λέξεις είναι σαν να εκφράζουν μια ψυχολογική κατάσταση ενός ανθρώπου. Σαν ένας διάλογος. Πρέπει οι ηθοποιοί να τις υποδυθούν υποκριτικά. Μερικές λέξεις-εννοιες  γίνονται μοτίβα και ταξιδεύουν στο κείμενο με τη λογική κάποιου χαρακτήρα. Έτσι προέκυψε ένα «κλασικό» δράμα με χαρακτήρες και δράση. Που καταλήγει σε σύγκρουση και κάθαρση! Πάντα,  όμως, μένοντας πιστός στο κείμενο του Καζαντζάκη. Οι ηθοποιοί δίνουν μια ώθηση στο έργο και εδώ έχουμε το ιερό τέρας της υποκριτικής, τον Νικήτα Τσακίρογλου που με την συμβολή της εξαιρετικής ηθοποιού Κατερίνας Διδασκάλου, και των άλλων ηθοποιών, δημιουργείται μια μαγνητική έλξη μια μυστικιστική ενεργεία, μια δόνηση που μας παρασύρουν σε μια μέθεξη ενός δράματος υποκύπτοντας  σε μια μαγευτική παράσταση.

Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Πώς προσεγγίζονται οι ρόλοι; Πώς επιλέχθηκαν οι ρόλοι για ένα φιλοσοφικό πόνημα που δεν έχει πρόσωπα;

Πάνος Αγγελόπουλος – Ας πούμε, στο κείμενο υπάρχουν οι δύο κυρίαρχες δυνάμεις που το διασχίζουν και κονταροχτυπιούνται μεταξύ τους, ο Νους και η Καρδιά. Στην σκηνή το λογικό και αλαζονικό Πνεύμα το υποκρίνεται ένας ώριμος άνδρας, ενώ την τρυφερή και αβέβαιη Καρδιά μια νεότερη γυναίκα. Και από δίπλα τους περιτριγυρίζει ένας μικτός χορός που τους βομβαρδίζει συνεχώς με ερωτήματα και δοκιμασίες. Έτσι ο θεατής νομίζει ότι παρακολουθεί μια οικεία παράσταση. Μια παράσταση μαγευτική.

Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Ο Νίκος Καζαντζάκης επαναπροσδιορίζει μονίμως και αναιρεί τον ίδιο του τον εαυτό στην Ασκητική μέχρι και το τέλος της. Πώς το «βρίσκετε» αυτό;

Πάνος Αγγελόπουλος – Έντονος, επίμονος καταιγιστικός. Άλλοτε αλληγορικά και άλλοτε κυριολεκτικά, μιλά  ακριβώς με αντίθετα, όπως ο θάνατος και η αθανασία, ο κατήφορος και ο ανήφορος, η σύνθεση και η αποσύνθεση, η ύλη και η ζωή. Και αλλού μιλά με ζεύγη, άνδρας και γυναίκα, νους και καρδιά, άνθρωπος και θεός. Καλό και Κακό. Η «Ασκητική» λοιπόν είναι ένα  δραματικό, μυστικιστικό φιλοσοφικό  κείμενο, ένα προκλητικό μανιφέστο οντολογίας, σάλπισμα για μια ζωή που αντιτάσσει την αυθεντικότητα  απέναντι  στο παράλογο του «μεγάλου τίποτα». Καλεί τον άνθρωπο να πλάσει την προσωπική του δημιουργία, περήφανα και άτρεμα.

Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Ο σημερινός άνθρωπος έχει χρέος; Αν ναι, σε ποιόν;IMG_8352

Πάνος Αγγελόπουλος – Ο σημερινός άνθρωπος έχει χρέος προς το εαυτό του, αυτός πρέπει να δίνει νόημα στη ζωή, η ζωή από μόνη της είναι παράλογη και άλογη. Εσύ πρέπει να αναλάβεις την ευθύνη να την ορίσεις και να της δώσεις νόημα και όνομα. Και μέσα από ένα όραμα πρέπει να ρυθμίσει ο καθένας από εμάς τον στοχασμό του και την πράξη του. Η «Ασκητική» νοείται σαν ένα έργο πνευματικό, ενδοψυχικό και συμπαντικό. Είναι μια τραγωδία που ελαφραίνει τη ψυχή, την απελευθερώνει από τα ατομικά συναισθήματα του φόβου και του οίκτου και λειτουργεί σαν κάθαρση.

Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Τα χρώματα της παλέτας του νεοέλληνα έχουν ξεθωριάσει;

Πάνος Αγγελόπουλος – Σήμερα τα χρώματα της παλέτας όχι μόνο του νεοέλληνα, αλλά και των άλλων λαών  έχουν ξεθωριάσει, γιατί δεν διαθέτουν κανένα άλλο όπλο- απέναντι στην βαρβαρότητα των ημερών στην έκπτωση της ελευθερίας, απέναντι στην καθημερινή βία, απέναντι στην νέα τάξη της παγκοσμιοποίησης και στην ωμότητα των αγορών- αλλά το μόνο που διαθέτουν είναι το πνεύμα. Αυτό και μόνο μπορεί να μας σώσει.  Το έργο αυτό είναι ένα κάλεσμα του πνεύματος.

Η «Ασκητική» θα παίζεται στο θέατρο Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης από τις 27 Μαϊου.

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ.

Συνέντευξη: Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart)

Μοιράσου το

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

YelloWizard.gr
YelloWizard.gr
YelloWizard.gr