Όταν συζητάμε για πυκνοκατοικημένες περιοχές, συνήθως σκεφτόμαστε την Κίνα και την Ινδία. Ωστόσο, η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή που έχει υπάρξει ποτέ ήταν η πόλη Kowloon, μια περιοχή μέσα στο Χονγκ Κονγκ.
Όταν η φτωχότερη χώρα στον κόσμο είναι και η παλαιότερη δημοκρατία στην Αφρική
Σε έναν χώρο μόλις 6,4 στρεμμάτων, διέμεναν τουλάχιστον 30.000 άνθρωποι μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Ήταν ένας τόσο πυκνά κατοικημένος τόπος που το φως του ηλίου δεν μπορούσε να διαπεράσει τα κτίρια και να φτάσει στα στενά μονοπάτια, γι’ αυτό και ονομάστηκε «Πόλη του Σκότους». Στο αποκορύφωμά της, περιείχε περίπου 350 κτίρια, συνήθως με ύψος μεταξύ 10 και 14 ορόφων, και περίπου 10.000 νοικοκυριά.
Τα κτίρια ήταν τόσο πυκνά τοποθετημένα που φαινόταν σαν ένα τεράστιο, ενιαίο κτιριακό συγκρότημα από μακριά. Παρουσίαζαν ένα είδος ομοιομορφίας στα δομικά υλικά, με τοίχους από σκυρόδερμα και τούβλα, ενώ είχαν μικρά σιδερένια μπαλκόνια. Οι καλωδιώσεις ξεκινούσαν από το έδαφος και κατέληγαν στην οροφή, η οποία ήταν καλυμμένη από έναν αγρό κεραιών. Το αποτέλεσμα ήταν ένα συναρπαστικό οπτικό θέαμα, σαν να πρόκειται για έναν οργανισμό με ζωή.
Μπαίνοντας σε αυτήν την πυκνοκατοικημένη περιοχή, φαινόταν ότι η ημέρα χανόταν πίσω σου. Πλήθος μικρών δρομακίων, τα περισσότερα με ελάχιστο πλάτος, διατρέχανε τον χώρο ανάμεσα στα κτίρια. Μερικά μονοπάτια έφταναν κάτω από τις κατασκευές, ενώ άλλα είχαν μετατραπεί σε τούνελ από τη συσσώρευση απορριμμάτων. Ήταν ένα πλέγμα μικρών δρόμων που χάνονταν στα σκουπίδια, κάτω από γέφυρες και κλιμακοστάσια που συνέδεαν τα μεγάλα κτίρια. Σιδερένιοι και πλαστικοί σωλήνες νερού διέτρεχαν τους τοίχους και τα δάπεδα, πολλοί από τους οποίους είχαν διαρροές και φθορές. Οι διαρροές ήταν τόσο έντονες που κάποιος χρειαζόταν ομπρέλα για να περπατήσει στα σκοτεινά αυτά μονοπάτια.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η κοινότητα αυτή εξαρτιόταν μόνο από έναν ταχυδρόμο και δύο ανελκυστήρες για την εξυπηρέτησή της. Οι ανελκυστήρες είχαν μείζονα σημασία, καθώς η πόλη είχε αναπτυχθεί κατακόρυφα, με χιλιάδες μικροσκοπικούς χώρους διαβίωσης να στοιβάζονται επί του άλλου με εντυπωσιακή ευρηματικότητα. Οι παροχές νερού και ρεύματος ήταν ανεπαρκείς.
Ο φωτογράφος Greg Girard επένδυσε χρόνια με τον συνεργάτη του Ian Lambot, για να απαθανατίσει αυτό το μοναδικό φαινόμενο του Χονγκ Κονγκ πριν κατεδαφιστεί 20 χρόνια πριν. Θυμάται με έκπληξη την πρώτη φορά που το είδε, λέγοντας:
«Συχνά τα σπίτια χτίζονταν ουσιαστικά πάνω στο διπλανό κτίριο, τρυπώντας τοίχους για να χρησιμοποιήσουν τις σκάλες τους. Πολλοί από αυτούς δεν είχαν πρόσβαση σε παράθυρο ή στον ανοιχτό χώρο, επειδή ήταν κλεισμένοι στο κέντρο της δομής. Ήταν ένα κολοσσιαίο τερατούργημα από κτίρια. Δεν έμοιαζε με τίποτα άλλο».
Η χρήση του όρου «τερατούργημα» ήταν πολύ εύστοχη, καθώς η περιτειχισμένη πόλη Kowloon, με τους χιλιάδες κατοίκους της, ουσιαστικά αποτελούσε αποτέλεσμα ενός είδους «ιστορικού ατυχήματος».
Η πόλη Kowloon, που βρισκόταν στα βορειοανατολικά της χερσονήσου Kowloon στην κύρια στεριά του Χονγκ Κονγκ, είχε τις ρίζες της στη δεκαετία του 1660, όταν μετατράπηκε αρχικά σε ένα μικρό στρατιωτικό φρούριο. Μετά την παραχώρηση του νησιού του Χονγκ Κονγκ στους Βρετανούς στο τέλος του Πρώτου Πολέμου του Οπίου το 1842 από την Κίνα, Κινέζοι αξιωματούχοι αποφάσισαν να επεκτείνουν το φρούριο προκειμένου να αποθαρρύνουν επιπλέον βρετανικές εισβολές.
Σε πέντε χρόνια, οι Κινέζοι είχαν οικοδομήσει ένα τεράστιο γρανιτένιο τείχος γύρω από τα στρατιωτικά γραφεία και τους στρατώνες του φρουρίου, το οποίο ονομάζεται “Walled City” ή “Περιτειχισμένη Πόλη”. Αν και το τείχος ήταν οπλισμένο με κανόνια ύψους 4 μέτρων, δεν ήταν αρκετό για να αντιμετωπίσει τους Βρετανούς. Οι συγκρούσεις μεταξύ Κινέζων και Βρετανών συνεχίστηκαν για δεκαετίες. Το 1898, η Κίνα μίσθωσε στη Βρετανία τα εδάφη του νησιού Χονγκ Κονγκ για 99 χρόνια, αλλά η Περιτειχισμένη Πόλη δεν περιλαμβανόταν σε αυτήν τη συμφωνία. Η περιοχή είχε εγκαταλειφθεί τόσο από τη βρετανική όσο και από την κινεζική διοίκηση, επιτρέποντας στους κατοίκους να χτίσουν τις κατοικίες τους άνευ κανονισμών ασφαλείας.
Καλυμμένη στο Σκότος
Με την απρογραμμάτιστη και άναρχη ανάπτυξή του, το φρούριο μετατράπηκε σε ένα θύλακα ανομίας. Οι συγκρούσεις και οι εντάσεις ήταν διαρκείς εντός της κοινότητας, καθώς δεν υπήρχε πλήρης έλεγχος ή υποδομές που θα διέπουν τις καθημερινές δραστηριότητες μιας πόλης. Στο χάος του Kowloon, δεν υπήρχαν φόροι, πρότυπα επιχειρήσεων ή υγιεινής, και η έλλειψη παροχών υγειονομικής περίθαλψης και αστυνομίας ήταν προφανής. Η εγκληματική δραστηριότητα ευδοκίμησε, και σύντομα η Πόλη του Σκότους έγινε το επίκεντρο του εμπορίου ναρκωτικών στο Χονγκ Κονγκ. Η πορνεία, τα στριπτιτζάδικα, οι πορνογραφικοί κινηματογράφοι και οι αίθουσες με τυχερά παιχνίδια κατέκλυσαν τους δρόμους, με πόρνες – συμπεριλαμβανομένων παιδιών – να προσελκύουν πελάτες στο σκοτάδι.
Παρά τον έλεγχο που είχε το οργανωμένο έγκλημα σε μεγάλο μέρος του Kowloon, δεν καθόρισε απόλυτα την πόλη. Επιχειρηματίες προσέρχονταν για τα χαμηλά ενοίκια και ίδρυαν εργοστάσια, με ολόκληρες οικογένειες να εργάζονται στις γραμμές παραγωγής. Αν και οι συνθήκες ήταν συχνά απάνθρωπες, η παραγωγικότητα και το κέρδος ήταν εντυπωσιακά, καθώς εκατοντάδες εργοστάσια παρήγαγαν διάφορα προϊόντα, από μπάλες ψαριού μέχρι μπάλες γκολφ.
Δρόμοι καλύπτονταν με λεπτή στρώση αλεύρου για την παραγωγή noodles. Χημικές μυρωδιές γέμιζαν τον αέρα, προερχόμενες από κατασκευαστές μετάλλων και πλαστικών που βρίσκονταν στη γύρω περιοχή. Τα προϊόντα που παράγονταν στο Kowloon αποστέλλονταν σε όλη την Κίνα και σε ορισμένες περιπτώσεις σε άλλα μέρη του κόσμου. Η παραγωγή πλαστικών και υφασμάτων ήταν ειδικότητα, όπως και η παρασκευή τροφίμων. Καταστήματα και πάγκοι με τρόφιμα ήταν γεμάτα παντού, ενώ τα εστιατόρια προσέφεραν μεγάλη ποικιλία γεύσεων. Για τους πιο τολμηρούς, τα πιάτα με κρέας σκύλου ή φιδιού ήταν εξίσου δημοφιλή στην πόλη.
Το τέλος της σκοτεινής αυτής πόλης
Το 1963, για πρώτη φορά μετά από περίπου μια δεκαετία, οι αρχές του Χονγκ Κονγκ προσπάθησαν να επιβάλουν μια λύση για το Kowloon, εκδίδοντας εντολή για την κατεδάφιση μιας περιοχής της πόλης και προτείνοντας τη μετεγκατάσταση των κατοίκων σε κοντινή περιοχή. Αυτό προκάλεσε άμεση αντίδραση από την κοινότητα, η οποία ίδρυσε μια επιτροπή κατά της κατεδάφισης της πόλης Kowloon.
Το 1963, η προσπάθεια για κατεδάφιση απορρίφθηκε ξανά, αλλά το 1987 ένα πιο οργανωμένο και μυστικό σχέδιο κατάφερε να επιτύχει. Οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις αποζημιώθηκαν σιωπηρά με 2,76 δισεκατομμύρια δολάρια από τις αρχές του Χονγκ Κονγκ για να εγκαταλείψουν την Περιτειχισμένη Πόλη.
Οι κινεζικές αρχές ανταποκρίθηκαν πιο θετικά για τη δημιουργία ενός πάρκου στη θέση του Kowloon. Με την Κίνα να επιδιώκει την διοίκηση του υπόλοιπου Χονγκ Κονγκ έως το 1997, δεν υπήρξε καμία κυβερνητική αντίδραση να μην γκρεμιστεί η πόλη.
Μόνο μερικές εκατοντάδες κάτοικοι παρέμειναν έως τα τέλη του 1991. Το επόμενο καλοκαίρι, η αστυνομία αναγκάστηκε να εκδιώξει βίαια όσους αρνήθηκαν να φύγουν. Η διαδικασία κατεδάφισης της Πόλης του Σκότους ξεκίνησε στις 23 Μαρτίου 1993 και διήρκεσε περίπου ένα χρόνο. Στις 22 Δεκεμβρίου 1995, στη θέση της άνοιξε το πάρκο Kowloon Walled City. Αυτό το ζωντανό πάρκο έχει γίνει κέντρο έκφρασης για καλλιτέχνες, συγγραφείς και φωτογράφους που έχουν εμπνευστεί από το παλιό χάος της Περιτειχισμένης Πόλης. Ο σκηνοθέτης Christopher Nolan, για παράδειγμα, εμπνεύστηκε από τη σκοτεινή δομή της πόλης για να δημιουργήσει ορισμένα από τα σκηνικά του Gotham City στην ταινία “Batman Begins”.
You are currently viewing a placeholder content from Youtube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
