Σ’ αυτό το απόσπασμα από το γραπτό του Νίκου Καζαντζάκη, εκτυλίσσεται ένας διάλογος μεταξύ του πρωταγωνιστή και ενός ηλικιωμένου άνδρα με λευκό σαρίκι.
Στην ερώτηση γιατί ταξιδεύει, ο πρωταγωνιστής απαντά: “Για να δω τη Γη”. Ο ηλικιωμένος, με ύφος καλόκαρδης ειρωνείας, αμφισβητεί την αναγκαιότητα ενός τόσο εκτεταμένου ταξιδιού, υπονοώντας ότι το σύνολο της Γης μπορεί να το γνωρίσει κανείς μέσα στην πατρίδα του.
Στη συνέχεια μοιράζεται μια αλληγορική ιστορία για τη Μητέρα του Κόσμου και τους δύο γιους της, τους θεούς της Σοφίας και του Πολέμου. Η Μητέρα προκαλεί τους γιους της να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο, υποσχόμενη ότι ο πρώτος που θα επιστρέψει θα καθίσει στα γόνατά της. Ο Θεός του Πολέμου σπεύδει πρόθυμα, ενώ ο Θεός της Σοφίας ακολουθεί μια πιο μελετημένη προσέγγιση. Ακούει τη συμβουλή της μητέρας του, κάνει μια συμβολική περιφορά και επιστρέφει πρώτος, διεκδικώντας τη νίκη. Ας διαβάσουμε τη συνέχεια!
Τι ήθελε να μας πει ο Καζαντζάκης με το: «Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς απ’ όλους τους σωτήρες…»
Ν. Καζαντζάκης, «Ο Βραχόκηπος».
-Γιατί ταξιδεύεις; με ρώτησε ένας γέροντας με άσπρο σαρίκι.
-Για να δω τη Γη.
-Μα μπορείς να τη δεις και στον τόπο σου.
-Μα θέλω όλη τη Γη.
Ο γέροντας πήρε τότε να μου μιλάει με καλόκαρδη ειρωνεία:
-Γιατί όλη τη Γη; Το κέντρο της γης , ο τόπος που γεννήθηκες δε σου φτάνει; Κάμε το γύρο της πατρίδας σου, και θα ‘χεις κάμει το γύρο του κόσμου. Συγχώρεσέ μου, θα σου πω έναν παλιό λόγο:
Η Μάνα του Κόσμου είχε δύο γιους: το θεό της Σοφίας και το θεό του Πολέμου. Κι ο ένας κι ο άλλος ήθελον να τους έχει πάνω στα γόνατά της.
– Δεν μπορώ να σας βάλω και τους δύο είπε η Μάνα. Πηγαίνετε να κάμετε το γύρο του κόσμου και κείνος που θα γυρίσει πρώτος θα κάτσει στα γόνατά μου.
Ο θεός του Πολέμου καβάλησε το μαύρο του κι έγινε καπνός. Ο θεός της Σοφίας, καθισμένος μπρος στα πόδια της μάνας του, άκουσε τον αδελφό του ν’ αλαργεύει· σηκώθηκε, προσκύνησε τη μάνα του, έκαμε τρεις φορές το γύρο της και κάθισε στα γόνατά της.
Όταν ύστερα από χρόνους, ο θεός του Πολέμου γύρισε πίσω λαχανιασμένος, βρήκε τον αδελφό του να κάθεται στα γόνατα της μάνας τους· ο θυμός τον έπιασε:
-Γιατί τον έχεις στα γόνατά σου; φώναξε· αυτός δεν το κούνησε από εδώ.
Και η μάνα αποκρίθηκε:
-Αυτό που έχει σημασία γιε μου, δεν είναι να κάμεις το γύρο του κόσμου, είναι να κάμεις το γύρο του κέντρου του κόσμου!
Νίκος Καζαντζάκης: Βρήκαμε το νόημα σ’ ένα απόσπασμα της «Ασκητικής»
