Ο Αλμπέρ Καμύ, στον “Μύθο του Σίσυφου”, εμβαθύνει στη φιλοσοφική έννοια του παραλόγου, εξερευνώντας την εγγενή σύγκρουση μεταξύ της επιθυμίας του ανθρώπου για νόημα και του σιωπηλού, αδιάφορου σύμπαντος.
Ο Καμύ ξεκινά με έναν προβληματισμό για το πώς οι μεγάλες πράξεις και σκέψεις έχουν συχνά ταπεινή, ακόμη και χιουμοριστική αρχή. Σημειώνει ότι οι σημαντικές πράξεις και ιδέες μπορούν να ξεκινήσουν από τα πιο απλά μέρη, όπως στη στροφή ενός δρόμου ή στην καθημερινή καθαριότητα ενός καφέ. Αυτή η έννοια θέτει τις βάσεις για την εισαγωγή του παράλογου -μια έννοια βαθιά ριζωμένη στο καθημερινό και το κοινότοπο.
Η ριψοκίνδυνη δέσμευση του Αλμπέρ Καμύ: «Μετά από κάθε ελευθερία υπάρχει μια δικαστική απόφαση»
Ο Μύθος του Σισύφου
Καμιά φορά, οι μεγάλες πράξεις κι οι μεγάλες σκέψεις αρχίζουν κάπως αστεία.
Τα μεγάλα έργα γεννιούνται συχνά στη στροφή κάποιου δρόμου ή στο καθάρισμα ενός καφενείου.
Έτσι και με το παράλογο.
Περισσότερο από κάθε άλλον, ο παράλογος κόσμος έχει τις ρίζες του σ’ αυτή την άθλια γέννηση.
Όταν μερικές φορές, σε μια ερώτηση που αφορά τις σκέψεις σου απαντάς: «τίποτε», ίσως να προσποιείσαι.
Οι αγαπημένες υπάρξεις το ξέρουν καλά.
Αν όμως η απάντηση αυτή είναι ειλικρινής, αν εκφράζει αυτό το μοναδικό ψυχικό συναίσθημα της σιωπηλής ευγλωττίας που σπάζει την αλυσίδα των καθημερινών χειρονομιών ενώ η καρδιά ψάχνει μάταια να βρει τον κρίκο που θα την ξανασυνδέσει, τότε αυτό φαίνεται πως είναι το πρώτο σημάδι του παραλογισμού.
Καμιά φορά τα σκηνικά καταρρέουν.
Ξύπνημα, συγκοινωνία, τέσσερις ώρες γραφείο ή εργοστάσιο, γεύμα, συγκοινωνία, τέσσερις ώρες δουλειά, φαγητό, ύπνος και Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται εύκολα στον ίδιο ρυθμό τον περισσότερο καιρό.
Μια μέρα όμως γεννιέται το «γιατί» κι όλα αρχίζουν σ’ αυτή την πληκτική κούραση.
«Αρχίζουν», αυτό είναι ενδιαφέρον.
Στο τέλος μιας μηχανικής ζωής έρχεται η κούραση, την ίδια όμως στιγμή βάζει σε κίνηση τη συνείδηση.
Τη σηκώνει απ’ τον ύπνο και προξενεί τη συνέχεια.
Η συνέχεια είναι η ασυνείδητη επιστροφή στην αλυσίδα ή η οριστική αφύπνιση.
Στο τέλος της αφύπνισης βρίσκεται το αποτέλεσμα που φτάνει με τον καιρό: αυτοκτονία ή αναθεώρηση.
Η κούραση κλείνει μέσα της κάτι το αποκαρδιωτικό.
Εδώ, είμαι υποχρεωμένος να πω πως είναι καλή.
Γιατί με τη συνείδηση αρχίζουν όλα και μονάχα αυτή αξίζει.
Οι παρατηρήσεις αυτές δεν έχουν καμιά πρωτοτυπία.
Είναι όμως φανερές: κι αυτό φτάνει γιατί μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε καθολικά το παράλογο στις πηγές του.
Με το «ενδιαφέρον» αρχίζουν όλα.
Αλμπέρ Καμύ: «Τι είναι ένας επαναστατημένος άνθρωπος; Ένας άνθρωπος που λέει όχι.»
