Search
Close this search box.

The Devil in the Details

Κριτική για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Babak Anvari, Under the Shadow (Στη Σκιά του Φόβου)

[dropcap size=big]Μ[/dropcap]ετά το Βραβείο Σεναρίου που απέσπασε στις φετινές δικές μας Νύχτες Πρεμιέρας, το Under The Shadow του ιρανικής καταγωγής Babak Anvari άνοιξε την περασμένη Πέμπτη ευρέως για το ελληνικό κοινό. Όπου και αν προβλήθηκε, συγκέντρωσε διθυραμβικές κριτικές και τις καλύτερες των εντυπώσεων. Και είναι αρκετά σπάνιο αυτό, ειδικά όταν πρόκειται για μία ταινία τρόμου, βρετανικής παραγωγής, γυρισμένη στην Ιορδανία και στην περσική γλώσσα. Κι όμως οι διθύραμβοι δεν ήταν άδικοι ούτε υπερβολικοί. Καθώς το Under the Shadow συγκαταλέγεται εύκολα στη λίστα με τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.shadow-1[dropcap size=big]Τ[/dropcap]οποθετημένη στην Τεχεράνη του 1988, με τον πόλεμο μεταξύ Ιράν και Ιράκ να μαίνεται, η ταινία ακολουθεί μία νεαρή μητέρα, την Σιντέχ, που βλέπει το όνειρό της να γίνει γιατρός να γκρεμίζεται λόγω της ακτιβιστικής της δράσης κατά την Ιρανική Επανάσταση. Παράλληλα, με τον σύζυγό της να καλείται στο μέτωπο για να υπηρετήσει ως στρατιωτικός γιατρός, αναλαμβάνει μόνη της να προσφέρει την ασφάλεια και την σωστή ανατροφή στην μικρή τους κόρη, Ντόρσα, υπό την συνεχή απειλή μιας βομβιστικής επίθεσης. Η κατάσταση, όμως, δυσκολεύει ακόμα περισσότερο όταν η μικρή Ντόρσα χάνει την αγαπημένη της κούκλα και αρχίζει να βλέπει σκοτεινούς δαίμονες μέσα στο σπίτι.shadow-2[dropcap size=big]Α[/dropcap]πό την εισαγωγική κιόλας σκηνή, το Under the Shadow μεταφέρει τέλεια το κοινωνικό χρώμα του Ιράν της δεκαετίας του ’80 μέσα από τα λεγόμενα της πρωταγωνίστριας και το βλέμμα του υπαλλήλου με τον οποίο αυτή συνομιλεί. Από την μία, οι μπερδεμένες και αυθόρμητες κινήσεις της Επανάστασης, και από την άλλη, ο στιγματισμός και η στοχοποίηση λόγω φύλου και παρελθόντος. Από τη στιγμή που εισάγεται αυτή η πολιτικό-κοινωνική διάσταση, δεν απομακρύνεται ποτέ, αλλά πάντα υποβόσκει. Πάντα καραδοκεί η κοινωνία και οι απαιτήσεις της απέναντι στη γυναίκα, που φανερώνονται μέσα από ένα μικρό σχόλιο ή ένα απαξιωτικό βλέμμα. Επίσης, μέσα στο σπίτι, εκεί όπου η μαντίλα που καλύπτει τα μαλλιά και το σώμα βγαίνει, βλέπουμε ένα σύζυγο που δεν πιστεύει στα όνειρα της συντρόφου του και την θεωρεί ανεπαρκή ως μητέρα. Παράλληλα, η Σιντέχ, που μόλις έχει αποχωριστεί τον στόχο της ζωής της, την ιατρική, αποφασίζει να μην υποταχθεί στις καταστάσεις και να μην τις αφήσει να την αλλάξουν, παρά τον φόβο της πως τελικά ο άντρας της έχει δίκιο.shadow-3[dropcap size=big]Α[/dropcap]πό πολύ νωρίς, λοιπόν, γνωρίζουμε την ψυχολογική κατάσταση των πρωταγωνιστών, τους χαρακτήρες τους και τις δυναμικές των σχέσεών τους, ενώ έχουμε αντιληφθεί τον κίνδυνο του πολέμου που παραμονεύει. Και αυτό, εξαιτίας του τόσο φροντισμένου σεναρίου που μένει στην ουσία και την αποδίδει με τον πιο ευθύ τρόπο στο θεατή. Είναι σαν μία πρόταση με λέξεις τόσο πλήρεις νοήματος, που μέσα σε μία αράδα τα λέει όλα. Έχοντας ήδη δημιουργήσει την πρέπουσα ένταση, όταν εισέρχεται ο τρόμος στην υπόθεση, για τον θεατή το έδαφος είναι ήδη προετοιμασμένο. Και η μετάβαση γίνεται ομαλά, μέσω της εκπληκτικής μουσικής και της σκηνοθεσίας που αλλάζει και στοιχειώνει περισσότερο το χώρο, από διάφορες οπτικές γωνίες. Ο  Babak Anvari εκμεταλλεύεται άριστα τον χρόνο του ώστε να στήσει σε γερές βάσεις την ατμόσφαιρα της ταινίας και να προκαλέσει αυθεντικό φόβο.shadow-4[dropcap size=big]Μ[/dropcap]πορεί το έμπειρο μάτι του θεατή να έχει εκπαιδευτεί λίγο πολύ στο πότε να περιμένει το  «κακό» σε μία ταινία τρόμου. Ο Anvari καταφέρνει να πάρει αυτή τη προσδοκία και να την ανατρέψει εντελώς. Περιμένεις τα πάντα, ανά πάσα στιγμή, γιατί ακριβώς δεν ξέρεις τι ακριβώς είναι αυτό που έρχεται. Λίγο πριν το τελευταίο μέρος της ταινίας, ο ταλαντούχος σκηνοθέτης καταφέρνει να ταυτίσει τον ίδιο τον άνεμο με το κακό, κάτι τόσο απλό και τόσο εξαίρετο συνάμα. Και συνδυασμένο με τα εκπληκτικά ηχητικά εφέ, που εντείνουν ακόμα περισσότερο τον παραμικρό ήχο περιβάλλοντος, το αποτέλεσμα είναι αρκετό ώστε να προκαλέσει ρίγος που διαρκεί. Ακόμα και η κλασική και εύκολη τεχνική των ταινιών τρόμου, το scare jump, χρησιμοποιείται σωστά και έχει το αποτέλεσμα που θα έπρεπε να έχει. Παρά τη χρήση εδικών εφέ, που είναι ελάχιστη, όλος ο ζοφερός κόσμος της ταινίας βασίζεται σε διακριτικές λεπτομέρειες που σε τραβάνε μέσα του χωρίς καν να το καταλάβεις.shadow-5[dropcap size=big]Η[/dropcap] ταινία όμως χρησιμοποιεί τον τρόμο για να μιλήσει για κάποια πράγματα πολύ πιο βαθιά που δεν μιλάει κανείς εύκολα. Μέσα από ένα συμπαγές σύστημα συμβόλων μιλάει για την προσπάθεια της γυναίκας για χειραφέτηση σε μία κοινωνία εκ φύσεως καταπιεστική, για την Δύση που θέλει να ανθίσει μέσα στην προκατάληψη της Ανατολής, για τον φόβο μιας μητέρας όσον αφορά στην καταλληλότητά της στον ρόλο που της ανατέθηκε. Και εισχωρεί σε όλες αυτές τις θεματικές εις βάθος μέσα σε μόλις μία ώρα και είκοσι λεπτά. Το Under the Shadow είναι μια ταινία που θα ικανοποιήσει ανεξάρτητα από το πώς θα αποφασίσει ο καθένας να τη «διαβάσει». Στο τέλος, φαινομενικά, αφήνεται χώρος για κάποιο σίκουελ. Αν επρόκειτο για αμερικανικό φιλμ, αυτό θα ήταν δυνατό. Εδώ, όμως, η ταινία τα έχει πει ήδη όλα, ενώ απλώς τα τελευταία κάδρα λειτουργούν ως κατακλείδα. Ένα άριστο ντεμπούτο για τον Babak Anvari.

Κείμενο: Μαρία Μιχαλάκη (Lavart)

Μοιράσου το

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

YelloWizard.gr
YelloWizard.gr
YelloWizard.gr