Γνωρίστε τον Πάνο Φωτάκο!
Ένας βασικός στόχος που έθεσε η Lavart, από τη στιγμή της ίδρυσής της, ήταν η αναγνώριση και προώθηση νέων μουσικών, τραγουδιστ(ρι)ών, τραγουδοποιών και κάθε λογής ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ, οι οποίοι έχουν κάτι καινούριο, καινοτόμο και αξιόλογο να προσφέρουν στη μουσική βιομηχανία. Ο Πάνος Φωτάκος φόρεσε το «προσωπείο» του “Lumen Superius” και ξεκίνησε ένα solo μουσικό project, δημιουργώντας ambient, soundtrack μουσική που καταφέρνει να ξεχωρίσει στο σημερινό ελληνικό μουσικό γίγνεσθαι. Παράλληλα, δεν παύει να συνθέτει, συμμετέχει και σε άλλα μουσικά σχήματα ενώ δεν παραλείπει να βρίσκει χρόνο και να λαμβάνει μέρος σε διαγωνισμούς του Μεγάρου Μουσικής. Τον εντοπίσαμε και είχαμε μαζί του μια εκτενή συζήτηση για τις δημιουργίες του, τις επιρροές του, το μέλλον και τις φιλοδοξίες του.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Τι τρέχει με το όνομα; Σε γνώρισα σαν Lumen Superius και βλέπω ότι τώρα έχει αλλάξει.
Πάνος Φωτάκος – Ισχύει, είναι κάτι το οποίο δεν είχα αποφασίσει ακριβώς πώς θα έπρεπε να το κρατήσω. Tο όνομα Lumen Superius βγήκε πριν μια 5ετία περίπου, απλά κάποια στιγμή νομίζω ότι ήθελα να ακουστώ περισσότερο με το δικό μου όνομα. Το βλέπω σαν μια καλλιτεχνική αποδοχή, σα να αποδέχεσαι τον εαυτό σου και δε χρειάζεται να κρυφτείς από κάτι. Οπότε τώρα έχει μείνει το Πάνος Φωτάκος. Είναι κάτι τόσο απλό δηλαδή!
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Σήμαινε κάτι το Lumen Superius;
Πάνος Φωτάκος – Στα λατινικά σημαίνει «το πάνω φως», οπότε ήταν κάπως σαν ένα λογοπαίγνιο για το όνομά μου, δοσμένο και φτιαγμένο από έναν φίλο.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Πώς θα σύστηνες τον εαυτό σου, σαν μουσικό και σαν άνθρωπο;
Πάνος Φωτάκος – Ο Πάνος Φωτάκος είναι ένας άνθρωπος που ασχολείται με τη μουσική, αγαπάει τη μουσική και του αρέσει γενικότερα να πειραματίζεται με αυτήν.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Περιέγραψε τον εαυτό σου με δυο τρία λόγια αυτή την περίοδο.
Πάνος Φωτάκος – Είναι μια μεταβατική περίοδος για μένα, που αποδέχομαι κάποια πράγματα μουσικά. Είναι αυτή η ηλικία των 30-31… Αποδέχομαι γενικότερα και στη ζωή κάποια πράγματα οπότε με πετυχαίνεις σε μια μετάβαση, η οποία επιφέρει πολλά πράγματα και μουσικά και προσωπικά.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Πολλοί καλλιτέχνες σήμερα, επιλέγουν να κυκλοφορήσουν τη μουσική τους δωρεάν, είτε μέσω της εφαρμογής Soundcloud, είτε στο YouTube, το οποίο το κάνεις και εσύ από ότι παρατήρησα…
Πάνος Φωτάκος – Είναι δύο πολύ καλά εργαλεία και τα δύο, μέσω των οποίων μπορείς να προωθήσεις τη δουλειά σου και να σε μάθει ο κόσμος από όλα τα μέρη της Ελλάδας αλλά και της γης. Οπότε θεωρώ ότι είναι πολύ χρήσιμο στο κομμάτι προώθησης, με το οποίο κάπως μπορείς να αποκτήσεις ένα κοινό. Αν εννοείς αν αυτό έχει κάποιο κόστος, το γεγονός ότι χάνεις, επειδή δεν πουλάς τη μουσική σου, θα σου απαντήσω πως υπάρχουν και άλλοι τρόποι γενικότερα, αλλά δε με απασχόλησαν ποτέ να σου πω την αλήθεια. Περισσότερο για μένα είναι κάτι σαν ψυχοθεραπεία. Έφτιαξα ένα κανάλι, ανέβασα κάποια πράγματα και σιγά σιγά είδα ότι έχει απήχηση. Φυσικά δεν άλλαξε κάτι. Δεν άρχισα να βάζω λεφτά σε αυτό, απλά το οργάνωσα λίγο.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Οι ταμπέλες δεν αρμόζουν στη μουσική, είμαι αυτής της άποψης, αλλά εσύ πώς θα χαρακτήριζες τη μουσική σου; Κινηματογραφική; Πιο dreaming; Πιο… soundtrack;
Πάνος Φωτάκος – Μια κινηματογραφίλα θα την έβαζα πάνω σε αυτό το κομμάτι. Θα μου άρεσε να το συνδυάσω. Θα έβαζα τον όρο «ambient», αλλά και το ονειρικό παράλληλα, όπως αυτά που είπες. Είναι μια πειραματική μουσική γενικότερα, η οποία είναι πολύ εσωτερική. Σαν ταμπέλα, νομίζω το ambient ή μια κινηματογραφική κατάσταση θα ταίριαζαν περισσότερο.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Με τι μουσική θυμάσαι να μεγαλώνεις;
Πάνος Φωτάκος – Ξεκίνησα να ακούω ροκ. Είχα στο σπίτι κασέτες για να ακούω, έψαχνα και έβαζα και άκουγα γενικά πολλά. Η φάση ήταν ροκ, αλλά ποτέ δεν είχα κόλλημα στο να ακούσω και κάτι διαφορετικό. Ποτέ δεν έμενα σε ένα πράγμα, ίσως είχα την ανάγκη να ακούσω και να μάθω άλλα πράγματα. Είναι μια ανάγκη αυτό, το να ακούς και άλλα είδη, αν θες να έχεις μια πληροφορία παραπάνω και να τη βγάλεις στη μουσική σου. Με την πάροδο των ετών, άρχισα να ακούω και ηλεκτρονική μουσική, ροκ και τα τελευταία χρόνια τζαζ, η οποία ήταν πολύ σημαντική γιατί μου άνοιξε λίγο το μυαλό. Ό, τι μου ιντριγκάρει το αυτί, το επεξεργάζομαι και το ψάχνω.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Βλέπεις τα παιδικά σου ακούσματα να επηρεάζουν σήμερα τις συνθέσεις σου;
Πάνος Φωτάκος – Ναι φυσικά, βλέπω πράγματα τα οποία γίνονται υποσυνείδητα και δεν καταλαβαίνω από πού ήρθανε. Κάποια στιγμή μετά από καιρό, τυχαίνει να ακούσω κάτι σε ένα κομμάτι μου, το οποίο μοιάζει με κάτι που είχα στο μυαλό μου. Νομίζω ότι παίζει πολύ σημαντικό ρόλο αυτό. Βγαίνουν οι επιρροές, και δεν ξέρεις από πού προέρχονται. Καμιά φορά γράφεις ένα κομμάτι και λες «κάτι μου θυμίζει πραγματικά» και δεν ξέρεις από πού σου έχει έρθει αυτό. Και οφείλουν να βγαίνουν αυτές οι πληροφορίες: ό, τι έχεις ακούσει σαν μουσικός, ό, τι έχεις δεχτεί είναι η ζωή σου, είναι όλο αυτό που είσαι και πρέπει να το αφήσεις ελεύθερο.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Τι είναι αυτό που θέλεις να εκφράσεις, να περάσεις, μέσα από τις δημιουργίες σου;
Πάνος Φωτάκος – Σε πρώτη φάση θέλω να εκφραστώ εγώ. Ξεκινάω κάτι που θέλω να κάνω και λειτουργεί ως ψυχοθεραπεία για μένα. Δεν θέλω να περάσω κάτι συγκεκριμένο. Θέλω απλά ο ακροατής να το ακούσει, να κλείσει τα μάτια του και να «χαθεί» για 3-4 λεπτά, αυτό εμένα μου είναι αρκετό. Θέλω ο άλλος να συνδεθεί καρδιακά με αυτό που ακούει. Νομίζω ότι αυτό είναι και ένα κριτήριο, όταν ακούς κάτι, να συνδέεσαι σώμα και ψυχή με αυτό. Να σε συνεπαίρνει η μουσική.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Έχω παρατηρήσει ότι δίνεις ιδιαίτερες ονομασίες στις συνθέσεις σου (όπως το Clarity») και ήθελα να σε ρωτήσω πώς οδηγείσαι στην επιλογή αυτή;
Πάνος Φωτάκος – Ναι, το οποίο είναι ένα περίεργο φως. Συνήθως όλες αυτές οι καταστάσεις και οι τίτλοι είναι κάπως βιωματικοί νομίζω, δηλαδή κάτι που με απασχολεί εκείνη την περίοδο. Ή κάτι που με απασχόλησε κάποια στιγμή και έφτασε η ώρα να γράψω κάτι για αυτό. Οπότε είναι η κατάσταση που περνάω, το να ζητάω τη διαύγεια ας πούμε το – clarity- που είπες. Γενικά ότι συμβαίνει με τη μουσική και τα εξώφυλλα είναι κάτι το εσωτερικό, είναι ο Πάνος ο Φωτάκος αυτό το πράγμα. Δεν ξέρω αν είναι ιδιαίτεροι ή όχι οι τίτλοι, αλλά είναι φράσεις και λέξεις που με εκφράζουν εκείνη την περίοδο.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Πες μου έναν καλλιτέχνη που θα ήθελες να συνεργαστείς περισσότερο μαζί του. Κάποιος ίσως τελείως διαφορετικός από σένα… Ή ένας καλλιτέχνης που είναι πιο κοντά σε εσένα και να δημιουργήσετε ένα «πνευματικό παιδί» μαζί.
Πάνος Φωτάκος – Όπως προέκυπτε γενικότερα, μ’ αρέσει να τζαμάρω με μουσικούς. Ένας μουσικός που άκουσα πρόσφατα και του έχω εκτίμηση είναι ο Πολυζωγόπουλος και ο Μπαλαμώτης, που κάνουν κάτι πολύ όμορφο και ιδιαίτερο πάνω στην ambient μουσική. Αυτοί θα ήταν δύο άνθρωποι με τους οποίους θα ήθελα να συνεργαστώ κάποια στιγμή. Θα ήταν μια όμορφη συνεργασία. Αλλά γενικότερα είμαι ανοιχτός σε οποιαδήποτε πρόταση και άλλου είδους…
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Έχεις σκοπό να βάλεις ποτέ στίχους στη μουσική σου;
Πάνος Φωτάκος – Ναι δεν το αποκλείω, αν νιώσω την ανάγκη ότι χρειάζεται να μπει κάτι εκείνη τη στιγμή. Στίχος για μένα μπορεί να είναι και ποίηση, ή 10 λέξεις ή 10 ουρλιαχτά. Το αν πρέπει να μπει συμβατικά η φωνή, που κι αυτό είναι πολύ ωραίο γενικά, έχει πολλές προεκτάσεις, στο πώς μπορείς να χρησιμοποιήσεις τη φωνή και το στίχο.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Ποια γλώσσα θα χρησιμοποιούσες; Γιατί βλέπω ότι πολλοί νέοι έλληνες καλλιτέχνες όπως η Σtella ή ο Δημήτρης Σαμόλης χρησιμοποιούν αγγλικό στίχο, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.
Πάνος Φωτάκος – Νομίζω ότι θα ταίριαζε περισσότερο είτε αγγλικά, είτε ελληνικά. Δεν ξέρω κάποια άλλη γλώσσα. Αλλά αν κάτι μου άρεσε και ταίριαζε αισθητικά σε αυτό που άκουγα, ακόμη και ισπανικά να ήταν ή λατινικά, οτιδήποτε, αρκεί να βγαίνει ένα αποτέλεσμα που κάτι μου λέει, θα έδινα το οκ για να συνεχίσω.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Πρόσφατα έλαβες μέρος σε ένα διαγωνισμό του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, και ήταν με το κομμάτι Clarity που σου είπα ότι μ’ αρέσει πολύ, κέρδισες μια θέση στην τελική 12άδα και ήταν συνολικά 154 συμμετέχοντες από όλη την Ελλάδα και τον κόσμο. Τι ήταν αυτό που αποκόμισε ο Πάνος Φωτάκος από αυτή τη διαδικασία και ποια η αίσθηση όταν έρχεται η αναγνώριση σιγά σιγά σε έναν καλλιτέχνη είτε είναι στα πρώτα του βήματα είτε είναι πιο γνωστός;
Πάνος Φωτάκος – Με το μέγαρο μουσικής γενικότερα ήρθε στο προσκήνιο κάτι το οποίο είχε θαφτεί τα τελευταία 3-4 χρόνια. Αυτό ήταν η μουσική για τον κινηματογράφο, το να ντύνω μια εικόνα. Πάντα με γοήτευε αυτό το πράγμα, να μου δώσεις μια εικόνα και να γράψω για αυτό. Οπότε όταν είδα το διαγωνισμό, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν ότι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να ξαναμπώ σε αυτή τη διαδικασία. Αυτό που αποκόμισα και κατάλαβα ήταν ότι μ’ αρέσει να γράφω μουσική για βίντεο, κινηματογράφο και θέατρο. Γενικότερα, για μια κίνηση, κάτι που μπορώ να το έχω μπροστά μου και μπορώ να το ζήσω, να το βιώσω, να το βλέπω και να γράφω για αυτό. Ανακάλυψα ξανά την αγάπη μου για αυτό το πράγμα. Δεν ξέρω αν ήρθε η αναγνώριση ή όχι, αλλά σίγουρα πρέπει να παλεύεις για κάτι, όχι για να αποδείξεις κάτι σε κάποιον άλλον, μα για τον εαυτό σου περισσότερο, για να είσαι σε εγρήγορση. Αυτή νομίζω είναι η αναγνώριση. Σε πρώτη φάση με τον εαυτό σου, να μην επαναπαύεσαι και να συνεχίζεις. Ήταν μια πάρα πολύ ωραία εμπειρία. Άκουσα κι άλλους μουσικούς που έκαναν εξαιρετική δουλειά.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Συνεπώς, τι να περιμένουμε από σένα το επόμενο διάστημα; Τι μπορείς να μας πεις;
Πάνος Φωτάκος – Γενικότερα παίζω και με άλλα 3 σχήματα. Το ένα οι Spring Shoe, με τους οποίους ολοκληρώνουμε το δίσκο μας το φθινόπωρο, και έχει να κάνει με μια ροκ αμερικάνα αισθητική. Επίσης, παίζω με τους Garden of Sol, με τους οποίους έχουμε ένα single, που θα βγει στο διαδίκτυο μέσα στον Ιούλιο. Ακόμη, υπάρχει ένα project, πιο πειραματικό, μαζί με έναν drummer, σε είδος τζαζ progressive. Δε σταματάει ποτέ ο πειραματισμός. Πρέπει να στήνεις πολλά πράγματα για να εκφραστείς, γιατί είναι τόσα πολλά τα είδη και είμαι και εγώ λίγο τρελάκιας με αυτά. Αυτά είναι που περιμένουμε. Και σίγουρα μερικές προσωπικές μου συνθέσεις. Γίνονται κάποιες συζητήσεις για κάποιες συνεργασίες, όπως το να γράψω μουσική για κάποιες ταινίες μικρού μήκους. Οπότε ο Σεπτέμβρης θα είναι, νομίζω, γεμάτος από μουσικά νέα. Καινούρια μουσική και lives.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Οπότε κάνεις και κάνεις solo εμφανίσεις…
Πάνος Φωτάκος – Αυτό είναι κάτι που προγραμματίζω να ξεκινήσω από Σεπτέμβριο και είμαι στη φάση που το δουλεύω, ώστε να μπορέσω να το στήσω, γιατί ποτέ δεν είχα σκεφτεί να το κάνω. Τώρα το επεξεργάζομαι, το φτιάχνω, βάζω κάτω τα πετάλια μου, τις κιθάρες μου και ψάχνω πώς θα μπορούσε να παρουσιαστεί κάτι από μένα σαν solo καλλιτέχνης. Το καλοκαίρι θα πέσει δουλίτσα, λίγη ξεκούραση και ένας απολογισμός.
Αλέξανδρος Τσώνης (Lavart) – Μου δίνεις την αίσθηση ότι είσαι ένας καλλιτέχνης πολύ εσωστρεφής, μα αναρωτιέμαι, είσαι φιλόδοξος; Αν ναι, πόσο; Θέλεις να κάνεις καριέρα; Θέλεις να ακουστεί το όνομά σου στην μεγάλη μερίδα του κόσμου;
Πάνος Φωτάκος – Καλή ερώτηση. Δε θέλω τίποτα και θέλω τα πάντα. Θέλω αυτό που κάνω να μη με ζορίσει, να μη με χαλάσει. Οπότε ο πρώτος στόχος είναι να συνεχίσω να εκφράζομαι. Όσο συνεχίσω να εκφράζομαι και συμβαίνουν πράγματα, όσο μου αρέσει αυτό το πράγμα είτε σαν solo καλλιτέχνης είτε σε κάποια μπάντα, θα το κάνω. Αυτό είναι το κριτήριό μου. Ναι θα ήθελα να συνεχίσω να παίζω μουσική και να μπορώ να ζω από αυτό και μόνο, αλλά δε θα θελα να γίνει μια εκπόρνευση, ας το πω, της μουσικής. Γενικότερα σε αυτό το χώρο επικρατεί πολύ ματαιοδοξία. Θα ήθελα να συνεχίσω με τη μουσική και να κάνω πράγματα που αγαπάω, με ανθρώπους που αγαπάω. Να υπάρχει μία ποιότητα σε αυτό, τώρα αν αυτό είναι φιλόδοξο ή όχι…
