Ο αναρχικός τραπεζίτης. Το ξεχασμένο αριστούργημα που πρέπει να γίνει viral.
Σε μια εποχή όπου οι ιδεολογίες αναλύονται συνεχώς, επαναπροσδιορίζονται και συζητούνται σε ψηφιακές πλατφόρμες, ένα λογοτεχνικό έργο παραμένει εκπληκτικά υποτιμημένο παρά τη διαπεραστική του σημασία: «Ο Αναρχικός Τραπεζίτης» του Φερνάντο Πεσσόα.
Αυτός ο συμπαγής αλλά διανοητικά τρομερός διάλογος, γραμμένος το 1922 είναι ένα αριστούργημα και οδηγεί σε αμέτρητες φιλοσοφικές συζητήσεις και προκλήσεις. Περισσότερο από μια κριτική του αναρχισμού ή του καπιταλισμού είναι ένα τσεκούρι στην ίδια την έννοια της ιδεολογικής καθαρότητας, καθιστώντας το ένα κείμενο που αξίζει να ανακαλυφθεί εκ νέου και να διαδοθεί στα διαδικτυακά λογοτεχνικά στέκια.
(Διαβάστε τους 5 λόγους παρακάτω)
Είχε δίκιο ο Φερνάντο Πεσσόα: «Είμαι αυτός που νομίζω; Μα νομίζω πως είμαι τόσο πολλά πράγματα…»
Γιατί ο Αναρχικός τραπεζίτης πρέπει να γίνει viral;
1. Ο πρωταγωνιστής, ένας τραπεζίτης, ισχυρίζεται ότι είναι ο μόνος αληθινός αναρχικός, υποστηρίζοντας ότι με τη συσσώρευση πλούτου και δύναμης, έχει απελευθερωθεί από όλους τους περιορισμούς, επιτυγχάνοντας έτσι τον απόλυτο αναρχικό στόχο. Η λογική του είναι ταυτόχρονα εξοργιστική και συναρπαστική καθιστώντας της πρώτης τάξεως υλικό για φιλοσοφικές συζητήσεις στο διαδίκτυο.
2.Ο Πεσσόα διαλύει τις ιδεολογίες με την ακρίβεια ενός εκτελεστή. Το έργο διακωμωδεί τόσο την αστική ελίτ όσο και τους ρομαντικούς επαναστάτες, εκθέτοντας τις αντιφάσεις στη σκέψη τους. Σε μια εποχή όπου ο κόσμος λατρεύει τα διανοητικά καυτά σχόλια, αυτό το βιβλίο είναι φτιαγμένο για τέτοιου είδους στοχασμούς.
3. Σε αντίθεση με το «Βιβλίο της Ανησυχίας» του Πεσσόα, το οποίο είναι ένας αργόσυρτος υπαρξιακός προβληματισμός, ο «Αναρχικός Τραπεζίτης» είναι ένα γρήγορο, πνευματώδες ανάγνωσμα που χτυπάει δυνατά το «Είναι» μας παρά το μικρό μέγεθός του. Είναι το είδος του βιβλίου που θα μπορούσε να ευδοκιμήσει στα σύγχρονα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επειδή δεν απαιτεί μεγάλη διάρκεια προσοχής, αλλά προσφέρει μέγιστο αντίκτυπο στη σημερινή εποχή της ταχύτητας.
4. Το βιβλίο προκαλεί τις δικές μας υποκρισίες. Είμαστε πραγματικά εναντίον τω συστημάτων που ισχυριζόμαστε ότι περιφρονούμε ή μήπως κρυφά παίζουμε μαζί τους; Ο Πεσσόα μας αναγκάζει να αντιμετωπίσουμε δυσάρεστες αλήθειες,
5.Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε πως το συγκεκριμένο έργο ωθεί τους αναγνώστες να ενοχληθούν από τα συμπεράσματα του τραπεζίτη και ταυτόχρονα να εντυπωσιαστούν από τη λογική του. Και οι δύο αντιδράσεις είναι πολύτιμες σ’ έναν κόσμο που συχνά περιορίζει την πολιτική σκέψη σε δυαδικές θέσεις.
Εάν δεν σας πείσαμε ακόμη διαβάστε και ένα απόσπασμα από το έργο του Φερνάντο Πεσσόα:
Είχαμε τελειώσει το δείπνο. Απέναντί μου καθόταν ο φίλος μου ο τραπεζίτης, μέγας έμπορος και ξακουστός κομπιναδόρος. Κάπνιζε σαν να μη σκεφτόταν τίποτα. Η συζήτηση είχε αρχίσει να κολλάει και τελικά νέκρωσε εντελώς. Προσπάθησα καλή τη πίστη να την ξαναρχίσω, κι έτσι άρπαξα την πρώτη ιδεά που έτυχε να μου περάσει από το μυαλό. Στράφηκα χαμογελαστός προς το μέρος του:
«Αλήθεια! Κάποιος μου διηγήθηκε ότι παλιότερα ήσαστε αναρχικός».
«Όχι μόνο ήμουν, αλλά και παραμένω. Απ’ αυτή τη σκοπιά δεν έχω αλλάξει. Είμαι αναρχικός».
«Μα τι μου λέτε τώρα! Εσείς αναρχικός; Από πού κι ως πού αναρχικός; Ίσως να εννοείτε τη λέξη διαφορετικά…»
«Διαφορετικά απ’ ό,τι συνηθίζεται; Όχι, καθόλου. Τη χρησιμοποιώ με τη συνηθισμένη της έννοια».
«Θέλετε λοιπόν να πείτε πως είστε αναρχικός κατά την ίδια έννοια που είναι κι αυτοί στα συνδικάτα; Πως δεν υπάρχει δηλαδή καμιά διαφορά ανάμεσα σ’ εσάς και τους βομβιστές, τους αναρχοσυνδικαλιστές;»
«Όχι, υπάρχει διαφορά… Και βέβαια υπάρχει διαφορά. Μόνο που δεν είναι αυτή που νομίζετε […] Είμαι άλλο τόσο αναρχικός στην πράξη όσο και στη θεωρία. Και μάλιστα περισσότερο, πολύ περισσότερο απ’ αυτούς για τους οποίους μιλήσατε. Το αποδεικνύει ο τρόπος με τον οποίο ζω».
Διαβάστε περισσότερα λογοτεχνικά αποσπάσματα παρακάτω:
- Πώς ερωτεύονται οι νέοι σήμερα; «παράξενα παιδιά προτιμούν να καυλώνουν εξ αποστάσεως παρά…»
- Λεό Μπουσκάλια: «Τα πρόσωπα των ανθρώπων που αγαπάτε δε θα είναι ίδια το πρωί…»
- Έρμαν Έσσε: «Δεν είναι δική μου δουλειά να κρίνω τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου. Πρέπει να κρίνω…»
- 11 ασυμβίβαστα αποφθέγματα του Κάβάφη: «Ο παντρεμένος ζει σαν …και ο ανύπανδρος ζει σαν …
- Είχε δίκιο ο Φερνάντο Πεσσόα: «Είμαι αυτός που νομίζω; Μα νομίζω πως είμαι τόσο πολλά πράγματα…»
- Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές: «Ένας άντρας καταλαβαίνει πότε αρχίζει να γερνάει: όταν αρχίζει και μοιάζει με …»
- Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς: «Όταν γεράσεις κι ασπρίσεις …Την ομορφιά σου αγάπησαν στ’ αλήθεια ή σαν ψέμα»
- Χένρι Μίλλερ: «Αν οι άνθρωποι σταματήσουν να πιστεύουν ότι κάποια μέρα θα γίνουν θεοί, τότε σίγουρα θα …»
- Μια φορά κι έναν καιρό ο Έσσε μας είπε: «Όταν φοβόμαστε κάποιον είναι γιατί …»
- 5 φορές που ο Ίψεν είχε δίκιο (και είπε όσα φοβόμασταν να παραδεχτούμε)