Η τολμηρή παρατήρηση του Ουάιλντ αποτυπώνει με γλαφυρό τρόπο την αιωνία εσωτερική σύγκρουση που βιώνουμε όλοι μας: τις παρορμήσεις μας ενάντια στα ηθικά ή κοινωνικά μας όρια.
Υποστηρίζει ότι η καταπίεση των επιθυμιών δεν τις εξαλείφει απλώς εντείνει την επιρροή τους πάνω μας, δηλητηριάζοντας το μυαλό μας. Ο Ουάιλντ υποστηρίζει προκλητικά ότι το να ενδίδουμε στη επιθυμία μπορεί παραδόξως να χρησιμεύει ως μια μορφή εξαγνισμού, μόλις τελεστεί η πράξη μας απελευθερώνει, αφήνοντας πίσω μας είτε αναμνήσεις απόλαυσης είτε την κομψή πολυτέλεια της μεταμέλειας.
Μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε πλήρως με τον Ουάιλντ εδώ; ίσως όχι απόλυτα. Σκεφτείτε για μια στιγμή πως μπορεί να μην είμαστε ταυτόσημοι με τις σκέψεις και τις παρορμήσεις μας. Το μυαλό μας λειτουργεί περίπου σαν λογισμικό, επεξεργαζόμενο συνεχώς πληροφορίες από διάφορες εξωτερικές και εσωτερικές πηγές.
Αυτό δείχνει ότι οι παρορμήσεις και οι επιθυμίες μας μπορεί να μη μας καθορίζουν τόσο πολύ όσο ο υπονοεί ο Ουάιλντ. Αντίθετα, αντιπροσωπεύουν δυνατότητες, επιλογές που μπορούμε είτε να υιοθετήσουμε είτε να απορρίψουμε συνειδητά.
Οι στωικοί για παράδειγμα υποστήριζαν ακριβώς αυτό το σημείο: γινόμαστε ο αληθινός εαυτός μας εαυτός όχι παραδιδόμενοι σε κάθε παρόρμηση αλλά επιλέγοντας συνειδητά την αρετή έναντι των φευγαλέων επιθυμιών. Η πράξη της αυτοσυγκράτησης, αντί για καταστροφικό ακρωτηριασμό του εαυτού, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια ενδυναμωτική επιβεβαίωση της ελευθερίας και της ταυτότητάς μας.
Σε αντίθεση με τη μοιρολατρική άποψη του Ουάιλντ ίσως η πιο γενναία πράξη να είναι ακριβώς αυτή: η στοχαστική, σκόπιμη άρνηση να ακολουθήσουμε κάθε παρόρμηση που μας απελευθερώνει από το να γίνουμε απλές μαριονέτες των επιθυμιών μας.
(Διαβάστε το απόσπασμα παρακάτω)
Όσκαρ Ουάιλντ – Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι».
Αλλά ακόμη και ο πιο γενναίος ανάμεσά μας φοβάται τον ίδιο του τον εαυτό.
Ο αυτοακρωτηριασμός των αγρίων επιβιώνει τραγικά στην αυταπάρνηση που φθείρει τις ζωές μας.
Τιμωρούμαστε για τις αρνήσεις μας.
Κάθε παρόρμηση που πολεμάμε να καταπνίξουμε, μένει κρυμμένη και δουλεύει μέσα στο μυαλό και μας δηλητηριάζει.
Το σώμα αμαρτάνει μια φορά και ξεμπερδεύει, γιατί η πράξη είναι ένας τρόπος εξαγνισμού.
Δε μένει τιποτ’ άλλο παρά η ανάμνηση μιας απόλαυσης ή η πολυτέλεια της μεταμέλειας.
Ο μόνος τρόπος να ξεφορτωθείς έναν πειρασμό είναι να ενδώσεις σε αυτόν.
Αν του αντισταθείς, η ψυχή σου θ’ αρρωστήσει απ΄τη λαχτάρα για τα πράγματα που η ίδια απαγόρευσε στον εαυτό της, απ’ την επιθυμία για όσα οι τερατώδεις νόμοι της έχουν κηρύξει τερατώδη και παράνομα.
Κάποιος είπε ότι τα πιο σημαντικά γεγονότα του κόσμου συντελούνται μέσα στο μυαλό.
Στο μυαλό, λοιπόν, και μόνο σ’ αυτό γίνονται και οι μεγαλύτερες αμαρτίες του κόσμο.
Διαβάστε περισσότερα από τη φιλοσοφική πραμάτεια μας.
- Άλμπερ Καμύ: «Να γιατί είμαι με το μέρος των αγωνιστών…»
- 13 αποφθέγματα για όσους ξυπνούν νωρίς το πρωί ή έστω προσπαθούν
- Μαλβίνα: «ψέματα λέω όταν κλαίγομαι πως τάχα θέλω να μάθω ποια είμαι στην πραγματικότητα….»
- Πάουλο Κοέλιο: «Ένα παιδί μπορεί να διδάξει σε έναν ενήλικο τρία πράγματα…»
- Η «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη δε βολεύτηκε: «Χρέος μας λοιπόν να συλλάβουμε…»
- 15 αποφθέγματα του Έρμαν Έσσε: «Αν ξέρω τι σημαίνει αγάπη, αυτό συνέβη επειδή…»
- Κική Δημουλά: «Ήθελα να περπατάμε στον δρόμο αγκαζέ. Εκείνος όχι. Το θεωρούσε …
