Ο Μάρκος Αυρήλιος έγραψε «Τα Εις Εαυτόν» (Meditationes) κατά τη διάρκεια των εκστρατειών του γύρω στο 170μ.Χ. ως προσωπικό εγχειρίδιο πνευματικής πειθαρχίας.
Για τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα, η αγωνία για το μέλλον είναι σφάλμα γνωσιολογικό πριν καν γίνει πάθος. Προβλέπουμε γεγονότα δίχως τα δεδομένα τους κι έτσι υποφέρουμε διπλά. Η συνταγή της θεραπείας είναι ο «οπλισμός» του λογικού μέρους της ψυχής (σας μύρισε λίγο στωικισμός;).
Ό, τι κατορθώνει σήμερα να συγκρατήσει τον νου απέναντι στις πιέσεις: η διάκριση του καθήκοντος, η επίγνωση της μεταβλητότητας θα είναι επαρκές και αύριο. Η θέση αυτή αρθρώνεται πάνω στην στωική «διαίρεση ελέγχου»: τα εξωγενή (τύχη, αρρώστιες, πολιτικές εξελίξεις) δεν πρέπει να μας ταράζουν, το μόνο που πραγματικά ελέγχουμε είναι οι κρίσεις και οι πράξεις που πηγάζουν από αυτές.
Η φροντίδα του μέλλοντος λοιπόν περιορίζεται σε λογικό σχεδιασμό και κάθε υπερβάλλουσα ανησυχία δεν προσφέρει ασφάλεια, αλλά αφαιρεί το παρόν. Έτσι ο Αυρήλιος μετατρέπει τον χρόνο σε ηθικό μέγεθος: ζώντας με σωφροσύνη στο σήμερα, εξασφαλίζουμε ήδη τη μόνη ρεαλιστική προετοιμασία για το αύριο.
(Διαβάστε τα αποφθέγματά του παρακάτω)
14 αποφθέγματα του Μάρκου Αυρήλιου.
1. Κάθε άνθρωπος έχει τόση αξία, όση και τα πράγματα με τα οποία έχει αυτός ασχοληθεί.
2. Τίποτε δεν μπορεί να σου συμβεί που δεν είναι στη φύση σου να το αντέξεις.
3. Μην επιτρέπεις ποτέ το μέλλον να σε προβληματίζει. Θα το αντιμετωπίσεις, αν πρέπει, με τα ίδια όπλα της λογικής που σε εξοπλίζουν σήμερα εναντίον του παρόντος.
4.Όποιος είδε τα τωρινά, τα είδε όλα, και αυτά που γίνονταν ανέκαθεν και όσα θα γίνουν στο άπειρο μέλλον. Γιατί όλα είναι ίδια κι όμοια.
5.Κάθε απώλεια δεν είναι παρά μια αλλαγή, και η αλλαγή είναι η απόλαυση της φύσης.
6.Η αξία ενός ανθρώπου δεν ξεπερνά την αξία των φιλοδοξιών του.
7.Να μην αποστρέφεσαι τον θάνατο αλλά να τον βλέπεις με ευαρέσκεια. Γιατί ακόμα και ο θάνατος είναι ένα από τα πράγματα που θέλει η φύση.
8.Εξάλειψε την φαντασία. Περιόρισε την ορμητικότητα. Σβήσε τις επιθυμίες. Έχε υπό έλεγχο το μυαλό σου.
9.Σταμάτα πια να επιχειρηματολογείς για το πώς πρέπει να είναι ο καλός άνθρωπος, αλλά να είσαι τέτοιος.
10.Να θυμάσαι πάντα τούτο: πως δεν χρειάζονται πολλά πράγματα για να κάνουν τη ζωή ευτυχισμένη.
11.Είναι γελοίο τη δική σου κακία να μην προσπαθείς να την αποφύγεις – παρόλο που αυτό είναι δυνατό – ενώ προσπαθείς να αποφύγεις την κακία των άλλων – πράγμα που είναι αδύνατο.
12.Να πορεύεσαι σαν κάθε πράξη σου να είναι η τελευταία της ζωής σου.
13.Μη φέρεσαι σαν να πρόκειται να ζήσεις μύρια χρόνια. Το μοιραίο κρέμεται πάνω σου. Όσο ζεις, όσο είναι ακόμα δυνατόν, γίνε καλός.
14.Αν στα είκοσι δεν μάθεις, στα τριάντα δεν κάνεις, στα σαράντα δεν έχεις, τότε στα πενήντα ούτε θα μάθεις, ούτε θα κάνεις, ούτε θα έχεις.
Διαβάστε κι άλλα άρθρα που αγαπήσαν οι αναγνώστες μας:
- «Κάνουμε παιδιά για να….» – Οι φιλόσοφοι απαντούν με αφοπλιστική ειλικρίνεια
- Γιωσαφάτ: «Καλή μητέρα είναι αυτή που έχει …» – Μια φράση που σηκώνει συζήτηση
- Έρμαν Έσσε: «Για να βρεις τον εαυτό σου, χρειάζονται 3 πράξεις…»
- Πόση φτώχεια αντέχει ένας λαός πριν ξεσπάσει; Ο Στάινμπεκ είχε ήδη απαντήσει
- Η φράση του Τόλκιν που (εάν τη διαβάσεις) θα σε συνοδεύει για μια ολόκληρη ζωή
- Θεοδωρόπουλος: «Κάθε έθνος έχει τον δικό του Ναρκισσισμό. Εμείς οι Έλληνες τι έχουμε;»
- 30 σπουδαίες συμβουλές του Πλάτωνα: «Αφήστε τους γονείς να κληροδοτήσουν στα παιδιά τους…»
- Η διαδρομή της αυτοεκτίμησης από τον Μπουκάι: «Για να μάθω να εκτιμώ τον εαυτό μου δε φτάνει μόνο να…»
- Όσκαρ Ουάιλντ: «Ο δεσμός κάθε συντροφικότητας, είτε στο γάμο είτε στη φιλία, είναι …»
- «Η μητέρα που προσπαθεί να ελέγξει κάθε πτυχή της ζωής της κόρης της παίρνει…» – Το βιβλίο που μίλησε σε χιλιάδες γυναίκες
- Σταμάτα να φοβάσαι τα γηρατειά – O Σοπενχάουερ θα σου αλλάξει γνώμη
- Winnicott: «Αν οι μητέρες καλούνται να κάνουν αυτό ή εκείνο χάνουν την …»
- Το «Κρυφό Σχολειό» είναι μύθος και αυτά είναι τα 10 πραγματικά σχολεία που «έσωσαν» τα γράμματα
- Ο Καρλ Γιούνγκ είχε προειδοποιήσει πως θα ‘ρθει μια εποχή που οι γονείς θα μεγαλώνουν παιδιά για να …