Η πλειοψηφία συνήθως αντιτίθεται σε μια μειοψηφία ισχυρών που κυβερνούν την κοινωνία ή την κυβέρνηση σε μάχες για την ελευθερία της έκφρασης και την εξουσία. Οι περισσότεροι απαιτούν τα δικαιώματά τους και μερικές φορές αντιστέκονται ή εξεγείρονται.
Ωστόσο, όπως ο Ίψεν επισημαίνει με οξυδέρκεια, η πλειοψηφία μπορεί επίσης να είναι μια αυξανόμενη ομάδα αναλφάβητων, εύκολα επηρεασμένων και παράλογων ατόμων που θα δεχτούν με χαρά οτιδήποτε κάνει τη ζωή τους απλή και άνετη.
Η οικονομική τους ασφάλεια απειλείται από την έκθεση του Στόκμαν σε αυτό το έργο, και επηρεάζονται εύκολα από την πειστική έκκληση του Πέτερ στα βασικά τους ένστικτα. Η συμμόρφωση είναι αναμενόμενη και ενθαρρύνεται στην κοινότητα. Δεν υπάρχει χώρος για εικονοκλάστες ή επαναστάτες. Το έργο απεικονίζει το πλήθος ως επικίνδυνο και παράλογο, και ο διωκόμενος είναι το άτομο.
Ο Ίψεν θέλει να δείξει πόσο εύκολα οι άνθρωποι μπορούν να γίνουν υστερικοί για πράγματα που δεν καταλαβαίνουν πραγματικά. Ο λαός στράφηκε εναντίον του Στόκμαν σε μεγάλους αριθμούς, χωρίς να ακούσει σχεδόν τίποτα από αυτά που είχε να πει. Μόλις τα πράγματα έγιναν λίγο περίπλοκα, άλλαξαν την πολιτική τους τοποθέτηση.
Επιπλέον, η υστερία εντείνεται πολύ γρήγορα: αντί να φωνάζουν μόνο στον Στόκμαν, ο όχλος αρχίζει να πετάει πέτρες στο σπίτι του και να προσπαθεί να καταστρέψει κάθε κομμάτι της ύπαρξής του. Σύμφωνα με τον Ίψεν, η λογική και η κοινή λογική πρέπει να εφαρμόζονται σε περίπλοκες καταστάσεις, επειδή είναι πολύ εύκολο να πάνε στραβά. Η ελευθερία της έκφρασης και η λογική συζήτηση είναι απαραίτητες για να αποφευχθεί η κατάρρευση της δημοκρατίας και η μετάβαση στην αναρχία.
(Διαβάστε το λογοτεχνικό απόσπασμα παρακάτω)
5 φορές που ο Ίψεν είχε δίκιο (και είπε όσα φοβόμασταν να παραδεχτούμε)
Λόγια του γιατρού Στόκμαν από το έργο του Ίψεν: «Ο εχθρός του λαού».
Νόμιζα πως αυτοί οι άνθρωποι θέλουν το καλό μας.
Αλλά αυτοί είναι αληθινοί δικτάτορες.
Μόνο η εξουσία τους ενδιαφέρει και τίποτα άλλο, ακόμα και να χρειαστεί να δηλητηριάσουν ολόκληρη την πόλη, ακόμα κι αν χρειαστεί να απολύσουν όλο τον κόσμο.
Ο κόσμος δηλητηριάζεται, παιδιά δηλητηριάζονται.
Αν θέλουμε να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και να κοιτάμε τη βόλεψη μας καλά να πάθουμε.
Αλλά αν θέλουμε να αντισταθούμε ας βγούμε στα χαρακώματα γιατί η αλήθεια έρχεται.
Σε λίγο θα γυρίζει στο δρόμο σα λιοντάρι.
Ένα μόνο θα σας πω και θέλω να το θυμάστε όλοι σας.
Να θυμάστε ότι πολεμάμε για την αλήθεια γι αυτό είμαστε μόνοι μας, αλλά αυτό μας κάνει δυνατούς.
Είμαστε οι δυνατότεροι άνθρωποι στον κόσμο.
Γιατί νικήσαμε το φόβο.
Ας κοιτάξουμε το φως, ας κοιτάξουμε το μέλλον κι έτσι δε θα επιτρέψουμε να μας διαλύσουν»
Διαβάστε περισσότερα αποσπάσματα παρακάτω:
- Σε μια στιγμή αμφιβολίας, ο Ντοστογιέφσκι είπε: «Καταντήσαμε να θεωρούμε την πραγματική ζωή σαν αγγαρεία, σχεδόν σαν ένα επάγγελμα και όλοι…»
- Άλντους Χάξλεϋ: «Διανοούμενος είναι κάποιος που ανακάλυψε κάτι πιο ενδιαφέρον από το….»
- Όπως θα έλεγε και ο Κούντερα: «Το να αγαπάς κάποιον από συμπόνια δεν σημαίνει ότι τον …»
- Είχε δίκιο ο Φερνάντο Πεσσόα: «Είμαι αυτός που νομίζω; Μα νομίζω πως είμαι τόσο πολλά πράγματα…»
- Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές: «Ένας άντρας καταλαβαίνει πότε αρχίζει να γερνάει: όταν αρχίζει και μοιάζει με …»
- Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς: «Όταν γεράσεις κι ασπρίσεις …Την ομορφιά σου αγάπησαν στ’ αλήθεια ή σαν ψέμα»
- Χένρι Μίλλερ: «Αν οι άνθρωποι σταματήσουν να πιστεύουν ότι κάποια μέρα θα γίνουν θεοί, τότε σίγουρα θα …»
- Μια φορά κι έναν καιρό ο Έσσε μας είπε: «Όταν φοβόμαστε κάποιον είναι γιατί …»
- 5 φορές που ο Ίψεν είχε δίκιο (και είπε όσα φοβόμασταν να παραδεχτούμε)
- Έρμαν Έσσε: «Όλοι μας ως το τέλος της ζωής μας κουβαλάμε τα υπολείμματα της γέννησής μας»
- 20 λυτρωτικά αποφθέγματα του Καρλ Γιουνγκ ελέγχουν το ασυνείδητό μας
