Έρμαν Έσσε: «Για να βρεις τον εαυτό σου, χρειάζονται 3 πράξεις…»

Θυμάμαι μια περιγραφή από το έργο του Έρμαν Έσσε «Λύκος της Στέπας», όπου όταν ο πρωταγωνιστής του βιβλίου εισήλθε στο υποψήφιο σπίτι όπου θα νοίκιαζε, η περιγραφή για το πρόσωπό του ήταν πως δε φαινόταν για έναν άνθρωπο που έμενε σε καλά σπίτια.

Αυτή η φράση ήταν καθοριστική, καθώς δηλώνει τη φαινομενική ακαταλληλότητα του Χάλλερ για μια τακτοποιημένη, μικροαστική ζωή αλλά και τον προοικονομεί ως φιγούρα του περιθωρίου, κάποιου που ζει ανάμεσα στους ανθρώπους αλλά δεν ανήκει σ’ αυτούς.

Τότε αναρωτήθηκα το πώς θα έμοιαζε, πώς μοιάζει κάποιος που μένει σε υποβαθμισμένα σπίτια; Κάπως έτσι θα περιέγραφα όλα τα έργα του Έσσε, σε οδηγούν να βρεις μόνος σου το πως θα ήταν αυτό το συναίσθημα που ένιωσε ο πρωταγωνιστής, πώς έμοιαζε, για να καταλήξεις στο ερώτημα «πώς θα βρω τον εαυτό μου»;

Σιγά σιγά, επίπονα και μέσα από βαθιές υπαρξιακές διεργασίες. Αν τον ρωτούσες λοιπόν «πώς να βρω τον εαυτό μου;», δε θα σου έδινε συνταγή αλλά αυτές τις τρεις πράξεις:

Κική Δημουλά: «Η αγάπη είναι κι αυτή ένα αίσθημα που…»

Σιωπή: Για να μπορέσεις να ακούσει τον εσωτερικό σου κόσμο, μακριά από τον θόρυβο.

Μοναχικότητα: Χρειάζεσαι επαφή με το «Εγώ» σου. Ο Έσσε μέσα από τα έργα του μας δείχνει πως ήξερε ότι η μοναχικότητα θα σε βοηθήσει να διακρίνεις ποιες φωνές είναι δικές σου και ποιες σου τις φόρεσαν.

Επιμονή: Ο εαυτός σου δεν αποκαλύπτεται σε μια στιγμή, αλλά σε πολλές. Σε κάθε προσπάθεια που κάνει να μην προδώσεις την αλήθεια σου. όταν επιμένεις, παρ’ όλο που όλα γύρω σου, σου λένε να μην το κάνεις.

Μην σταθείς μόνο εδώ ακολουθούν 18 αποφθέγματα του Έρμαν Έσσε που αξίζει να μελετήσεις.

1.Κάθε προσπάθεια να αντικατασταθεί η ατομική συνείδηση από μια συλλογική συνείδηση ασκεί βία στο άτομο και είναι το πρώτο βήμα προς τον ολοκληρωτισμό.
2.Για να επιτύχουμε το εφικτό πρέπει να προσπαθούμε για το ανέφικτο ξανά και ξανά.
3.Ο Θεός δεν μας στέλνει την απόγνωση για να μας σκοτώσει. Τη στέλνει για να μας ξυπνήσει σε μια νέα ζωή.
4.Η αλήθεια βιώνεται, δεν διδάσκεται.
5.Η πραγματική αποστολή του ανθρώπου είναι να βρει τον δρόμο προς τον εαυτό του.
6.Από τους πολλούς κόσμους που ο άνθρωπος δεν έλαβε ως δώρο από τη φύση αλλά δημιούργησε μόνος του, ο κόσμος των βιβλίων είναι ο πιο σπουδαίος.
7.Πρέπει να βρεις τ’ όνειρό σου, μετά ο δρόμος γίνεται εύκολος.
8.Το να ψάχνεις σημαίνει να έχεις έναν στόχο. Αλλά το να βρίσκεις σημαίνει να είσαι ελεύθερος, να είσαι ευέλικτος να μην έχεις κανέναν στόχο.
9.Είσαι πρόθυμος να πεθάνεις, δειλέ, αλλά όχι να ζήσεις.
10.Ω, η αγάπη δεν υπάρχει για να μας κάνει ευτυχισμένους. Πιστεύω ότι υπάρχει για να μας δείξει πόσα μπορούμε να αντέξουμε.
11.Είναι δυνατό κάποιος να μην έχει παραβιάσει ποτέ ούτε έναν νόμο, και παρ’ όλα αυτά να είναι παλιάνθρωπος.
12.Οι μικροαστοί προτιμούν την άνεση από την ηδονή, το βόλεμα από την ελευθερία, και μια ευχάριστη θερμοκρασία από την εσωτερική φλόγα που καίει τα σωθικά.
13.Υπάρχουν πάντα κάποιοι άνθρωποι που απαιτούν τα πάντα από τη ζωή και όμως δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την ηλιθιότητα και τη σκληρότητά της.
14.Η ομορφιά δεν φέρνει την ευτυχία σ’ αυτόν που την έχει, αλλά σ’ αυτόν που την αγαπά και τη θαυμάζει.
15.Η αλήθεια έχει εκατομμύρια πρόσωπα, αλλά υπάρχει μία μόνο αλήθεια.
16.Οι άνθρωποι με ισχυρή θέληση και ακέραιο χαρακτήρα πάντοτε φαίνονται πολύ σκληροί στους υπόλοιπους.
17.Αν ξέρω τι σημαίνει αγάπη, αυτό συνέβη εξαιτίας σου.
18.Κάθε ζωή είναι μια εκπνοή του Θεού. Κάθε θάνατος είναι μια εισπνοή του Θεού.