Η μέρα που θυμάται τους νεκρούς και γιορτάζει τη ζωή!
[dropcap size=big]Α[/dropcap]ς ξεφύγουμε για λίγο από το κλισέ trick or treat κι ας ρίξουμε ένα βλέφαρο στα στενά του Μεξικού. Πρώτες μέρες του Νοέμβρη και η πολιτεία υποδέχεται όποιον βρεθεί εκεί με ένα γιορτινό πλην μακάβριο χαμόγελο. Εκ διαμέτρου αντίθετο με την ονομασία, το ύφος της ιδιαίτερης αυτής επετείου χαρακτηρίζεται από μια αίσθηση ζωντάνιας και ανυπέρβλητης ενέργειας. Παραδινόμαστε στη μέρα… των νεκρών!
Η τέχνη του face-painting που χρησιμοποιείται για να αποδώσει μια ευχάριστη μορφή κρανίου στα πρόσωπα των Μεξικανών αποτελεί αστάθμητο παράγοντα διατήρησης της παράδοσης. Παρελάσεις του «άλλου κόσμου» κατακλύζουν τους δρόμους μετά μουσικής και χορού. Τα δρώμενα συνοδεύονται από latin, folk μελωδίες και, φυσικά, την παραδοσιακή μεξικανική mariachi!
Επισκεπτόμενοι την πρωτεύουσα της πολιτείας, την Toluca de Lerdo, η προσπέραση της ξακουστής έκθεσης Alfranique που λαμβάνει χώρα εξ αφορμής των ημερών, φαντάζει ανέφικτη. Τη θεματολογία κτίζουν ποικίλα ζαχαροπλαστικά εκθέματα, συνυφασμένα πάντα με το χαρμολυπές κλίμα. Πολύχρωμες νεκροκεφαλές από ζάχαρη και γλειφιτζούρια σε σχήμα κρανίων γλυκίζουν την ατμόσφαιρα!
[dropcap size=big]Κ[/dropcap]ατά παράδοση, η κάθε οικογένεια κατασκευάζει αυτοσχέδιους βωμούς προς τιμήν των αποθανόντων. Απώτερο σκοπό του εγχειρήματος αποτελεί ο στολισμός τους, η συμβολική δηλαδή προσφορά δώρων στον εκάστοτε νεκρό. Πορτρέτα, μινιατούρες, χειροτεχνήματα, κεράκια, αντικείμενα που θυμίζουν τις εν ζωή συνήθειες του τιμωμένου, καθώς και τα γνωστά Calaveras, συνηθίζονται και προτιμώνται. Τα Calaveras αποτελούν με τη σειρά τους πλήθος χειροτεχνημάτων αναπαριστώμενων νεκροκεφαλών. Μπορούν να είναι βρώσιμα, για παράδειγμα φτιαγμένα από σοκολάτα ή ζάχαρη, αλλά και σε μορφή διακοσμητικών από ξύλο. Ο στολισμός τους, ιδιαίτερα περίτεχνος, ενισχύει με sombreros, λουλούδια, πούπουλα και κάθε λογής μπιχλιμπίδι το εκάστοτε κρανίο, ενώ στο μέσον του μετώπου αναγράφεται το όνομα του νεκρού. Calaveras ονομάζονται επιπρόσθετα, τα μικρά ποιήματα που γράφονται από τους συγγενείς με αφορμή τη συγκεκριμένη ημέρα. Περιεχόμενο αυτών, χιουμοριστικά βιώματα ή παρελθοντικές συνήθειες του χαμένου μέλους, με σκοπό να σατιρίσουν τη ζωή μπροστά στην έννοια του θανάτου.
[dropcap size=big]Ω[/dropcap]ς σήμα κατατεθέν της μεξικανικής επετείου συναντάται το πιο δημοφιλές Calaveras, η Catrina, της οποίας η μορφή δανείζεται σε πρόσωπα, χειροτεχνήματα, ζαχαρωτά και αγαλματίδια και αποτελεί χαρακτηριστικό σατυρικό σύμβολο κατά της αριστοκρατικής
τάξης.
Ωστόσο, η μεξικανική γιορτή έχει εμπνεύσει, κατά πως φαίνεται, κι άλλες ηπείρους. Σ΄ αυτήν οφείλουμε τα ζωγραφισμένα με χρωματιστές ανθισμένες νεκροκεφαλές περιπλανώμενα μπράτσα ανά την υφήλιο. Τα Sugar Skulls Tattoo συνεχίζουν τη δυναμική τους εμφάνιση, αποτελώντας με τη σειρά τους συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην τέχνη και το θάνατο!
Dia de los muertos ορίζεται ως η μέρα που θα θυμηθούμε τους νεκρούς, αλλά και θα γιορτάσουμε τη ζωή!
Πηγές φωτογραφιών: 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7
Κείμενο: Λυδία Νικολαΐδη (Lavart)
